قطره اشک مصنوعی یکی از پرمصرف‌ترین داروهای بدون نسخه در دنیاست. خیلی از افراد هنگام خشکی چشم، خستگی ناشی از کار با موبایل و کامپیوتر یا احساس سوزش در چشم به سراغ این قطره‌ها می‌روند. استفاده‌ی درست و به اندازه از اشک مصنوعی می‌تواند علائم خشکی چشم را به‌خوبی کاهش دهد، اما مصرف بی‌رویه و طولانی‌مدت آن همیشه بی‌خطر نیست.
خشکی چشم و نقش اشک مصنوعی
خشکی چشم یکی از شایع‌ترین دلایلی است که افراد به سراغ استفاده از اشک مصنوعی می‌روند. این مشکل زمانی اتفاق می‌افتد که چشم‌ها اشک کافی تولید نمی‌کنند یا کیفیت لایه اشکی پایین است. علائم خشکی چشم شامل سوزش، خارش، احساس وجود جسم خارجی و حتی تاری دید می‌شود. قطره‌های اشک مصنوعی یکی از ساده‌ترین و پرکاربردترین روش‌های درمان خشکی چشم هستند. این قطره‌ها با تقلید از ترکیب اشک طبیعی، سطح چشم را مرطوب می‌کنند، اصطکاک پلک با قرنیه را کاهش می‌دهند و احساس سوزش و خشکی را بهبود می‌بخشند. اشک مصنوعی به‌ویژه برای افرادی که به‌علت استفاده طولانی‌مدت از موبایل و کامپیوتر، استفاده از لنز تماسی، یا شرایط محیطی مثل هوای خشک و آلوده دچار خشکی چشم می‌شوند، بسیار کمک‌کننده است. البته باید توجه داشت که اثر این قطره‌ها موقتی است و در صورت مصرف مداوم، لازم است علت اصلی خشکی چشم بررسی و درمان شود.
چرا از قطره اشک مصنوعی استفاده می‌کنیم؟
- مرطوب کردن سطح چشم و کاهش خشکی
- برطرف کردن احساس سوزش یا خارش
- کاهش قرمزی موقت ناشی از خشکی
- محافظت از سطح قرنیه در مقابل تحریکات محیطی
مضرات مصرف بی‌رویه قطره اشک مصنوعی
وابستگی چشم به قطره
وقتی بیش از حد از قطره استفاده شود، چشم به رطوبت مصنوعی عادت می‌کند و اشک طبیعی کمتر تولید می‌شود. در نتیجه فرد برای رطوبت چشمش، بیشتر و بیشتر به قطره نیاز پیدا می‌کند.
آسیب به سطح چشم
بسیاری از قطره‌ها حاوی مواد نگهدارنده (مثل بنزالکونیوم کلراید) هستند. مصرف زیاد و مداوم این مواد می‌تواند سطح قرنیه و ملتحمه را تحریک کند و حتی باعث التهاب یا خراش‌های سطحی شود.
پنهان کردن بیماری‌های چشمی
گاهی خشکی یا سوزش چشم ناشی از بیماری‌هایی مانند آلرژی، عفونت یا مشکلات غده‌های اشکی است. استفاده بی‌وقفه از قطره ممکن است علائم بیماری را موقتاً بپوشاند و باعث تأخیر در تشخیص شود.
قرمزی برگشتی چشم
برخی قطره‌ها برای کاهش قرمزی چشم ترکیبات تنگ‌کننده عروق دارند. مصرف بیش از اندازه این نوع قطره‌ها ممکن است باعث شود چشم پس از چند ساعت دوباره قرمزتر از قبل شود.
هزینه و اتلاف وقت
مصرف زیاد و غیرضروری قطره نه‌تنها برای سلامت مفید نیست، بلکه هزینه‌های اضافی هم به همراه دارد.
چطور به‌درستی از قطره اشک مصنوعی استفاده کنیم؟
- فقط در مواقع نیاز و طبق توصیه پزشک استفاده کنید.
- در صورت مصرف مداوم، بهتر است سراغ قطره‌های فاقد مواد نگهدارنده بروید.
- اگر بیش از ۲ تا ۳ هفته به طور روزانه مجبور به مصرف قطره هستید، حتماً به چشم‌پزشک مراجعه کنید.
- قطره را در شرایط بهداشتی استفاده کرده و از تماس نوک بطری با چشم جلوگیری کنید.
وابستگی و تشدید خشکی چشم
استفاده بیش از حد از قطره‌های اشک مصنوعی به‌ویژه آن‌هایی که مواد نگهدارنده دارند می‌تواند برای چشم‌ها عادت ایجاد کند. یعنی چشم به رطوبت مصنوعی عادت می‌کند و تولید اشک طبیعی کاهش می‌یابد؛ در نتیجه برای مرطوب نگه‌داشتن چشم نیاز بیشتری به قطره احساس می‌شود. حتی گاهی، مصرف مداوم قطره‌ها باعث می‌شود خشکی چشم عمیق‌تر و جدی‌تر شود.
آلودگی میکروبی و خطر عفونت
استفاده‌ی طولانی از قطره در شرایطی غیر بهداشتی، خطر ورود میکروب به داخل بطری و آلوده شدن قطره‌ها را افزایش می‌دهد. این مسأله مخصوصاً در قطره‌های تزریقی تکرارشونده اهمیت دارد و گاها به عفونت‌های خطرناک منجر می‌شود.
نتیجه‌گیری
قطره اشک مصنوعی می‌تواند کمک بزرگی برای رفع خشکی و سوزش چشم باشد، اما استفاده بی‌رویه و خودسرانه از آن ممکن است به چشم آسیب بزند و مشکلات جدی‌تری ایجاد کند. اگر شما به طور مداوم نیاز به استفاده از این قطره دارید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا علت اصلی خشکی چشم بررسی و درمان شود.
ثبت ديدگاه