مراقبت‌های قبل و بعد از عمل

۱- بعد از تزریق داخل ویتره نیازی به گذاشتن پانسمان نیست مگر اینکه خونریزی زیر ملتحمه زیاد باشد. در این صورت می‌توان تا دو ساعت چشم را Patchکرد.

۲- برخی چشم‌پزشکان قطره‌های آنتی‌بیوتیک مانند کلرامفنیکل یا سیپروفلوکساسین و کورتن را بعد از تزریق داخل ویتره تجویز می‌کنند. قطره‌ها ۵-۳ روز طبق دستور پزشک چکانده می‌شود.

۳- ۷۲-۲۴ ساعت بعد از تزریق (طبق دستور پزشک) به صورت آب نزنید.

۴- در صورت درد قرص مسکن (استامینوفن کدیین) مصرف کنید.

۵- بعد از تزریق، بیمار یک روز بعد و سپس هر ۶-۴ هفته معاینه می‌شود و در صورت صلاحدید، تزریق مجدد تکرار می‌شود.

۶- در صورت بروز تاری دید بعد از تزریق بایستی از رانندگی اجتناب شود.

۷- به‌دنبال تزریق ممکن است بیمار عوارضی مانند اشک‌ریزش، قرمزی و سوزش چشم را تجربه کند. لازم است بیمار در صورت بروز علائم زیر در اسرع وقت مراجعه نماید:

* درد شدید، تهوع و استفراغ، افزایش تعداد الگوی مگس‌پران نسبت به ساعات ابتدایی بعد از تزریق، دیدن سایه یا پرده در میدان بینایی، افزایش قرمزی و ترشحات غلیظ

۸- بایستی به بیمار هشدار داد که چشم‌هایش را بعد از تزریق نمالد زیرا ممکن است خراش قرنیه ایجاد کند و هنگام پاک کردن اشک‌ریزش به آرامی اطراف چشم‌ها را پاک کند تا به قرنیه صدمه نزند.

۹- حباب‌های هوا ناشی از تزریق ممکن است ایجاد فلوتر (مگس‌پران) کند. فلوتر ناشی از حباب‌های هوا پس از چند روز و فلوتر ناشی از تزریق تری‌امسینولون ظرف چند هفته از بین می‌روند.

۱- بیمار ممکن است در ۲۴ ساعت اول خونریزی شدید از بینی نماید. برای جلوگیری از اینکار باید زیر سر بیمار را ۳۰ درجه بالا نگه دارید و کمپرس یخ در موضع عمل قرار دهید. اگر خونریزی کنترل نشود ممکن است تا مپوناد قدامی یا خلفی بینی در بیمارستان ضروری شود. پرستار باید توجه کند که ممکن است خونریزی از بینی دیده نشود و از طریق حلق به معده برود.

۲- از نوشیدن مایعات داغ در ۲۴ ساعت اول خودداری کنید.

۳- از فین کردن و دست‌کاری بینی خودداری کنید، به خصوص اگر لوله (budlkin) بادلکین در محل عمل وجود داشته باشد، این کار لوله را جا به جا خواهد کرد.

۴- به منظور پیشگیری از عفونت محل عمل جراحی معمولا بلافاصله پس از عمل، آنتی‌بیوتیک خوراکی طبق دستور پزشک شروع می‌شود. قطره‌های آنتی‌بیوتیک معمولا از روز بعد از عمل به مدت ۳-۲ هفته لازم است. گاهی قطره استروئید نیز تجویز می‌کنند.

۵- در مورد مصرف داروهای ضدانعقادی (آسپرین، وارفارین و …) از پزشک خود سوال فرمایید.

۶- انسداد مجرای اشکی در سنین ۱۲-۶ ماه با روش پروبینگ قابل درمان است. قبل از ۶ ماهگی پروبینگ انجام نمی‌شود. در این مدت به والدین باید آموزش دادکه قطره سولفاستامید۱% روزی ۴ مرتبه (همراه با ماساژ مجرای اشکی) در چشم کودک ریخته شود.

۱- قبل از جراحی به بیمار داروهایی جهت آرام شدن می‌دهند و سپس چشم توسط تزریق مواد بی‌حس کننده در اطراف آن بی‌حس می‌شود. جراح قطعه کوچکی از بافت سفیدی چشم (صلبیه) را بر می‌دارد و این کار باعث به وجود آمدن کانال کوچکی برای تخلیه مایع درون چشم می‌شود. سپس قسمت سفید چشم که برداشته شده است با لایه نازک و شفافی از ملتحمه پوشانده می‌شود. مایع از مجرای ایجاد شده و از زیر ملتحمه‌ای که روی آن را پوشانده عبور کرده و از داخل چشم خارج می‌شود. یک تورم کوچک سفید رنگ در ظاهر چشم پس از عمل قابل رویت است که طبیعی می‌باشد .

۲- در اکثر موارد نیاز به ویزیت‌های مکرر توسط پزشک پس از عمل جراحی می‌باشد، لطفاً مراجعه به موقع طبق توصیه پزشک را جدی بگیرید.

۳- امکان تاری دید چشم بلافاصله پس از عمل وجود دارد و پس از یک یا دو هفته بهبود می‌یابد، گاهی شش هفته ادامه می‌یابد.

۴- احتمال اشک‌ریزش از چشم برای دوره زمانی کوتاه و احساس سوزش و خشکی چشم (احساس وجود سنگ‌ریزه در چشم) یک تا دو هفته پس از عمل وجود دارد.

۵- جهت کنترل درد، می‌توان از مسکن‌هایی مانند قرص استامینوفن استفاده کرد.

۶- در مواردی نیاز به برداشتن بخیه در درمانگاه می‌باشد.

۷- از خوابیدن به سمت چشم عمل شده و روی شکم خودداری کنید.

۸- پس از جراحی از خم شدن طولانی یا برداشتن جسم سنگین پرهیز نمائید.

۹- از انجام ورزش شدید یا باغبانی سنگین خودداری کنید.

۱۰- پس از جراحی بسته به نوع عمل و نظر پزشک توسط محافظ پلاستیکی (شب‌ها جهت حفاظت چشم) و یا با عینک محافظ (روزها جهت حفاظت از نور شدید آفتاب) از بروز هرگونه ضربه به چشم جلوگیری نمائید.

محافظ پلاستیکی قابل شستشو می‌باشد روزانه آن را با آب و صابون بشوئید و خشک کنید سپس بر روی چشم خود قرار دهید.

۱۱- در نور بیش از حد روشن، از عینک آفتابی استفاده کنید و در مورد ادامه استفاده از لنزهای تماسی با پزشک خود مشورت نمایید.

۱۲- از به کار بردن مواد آرایشی (سرمه، ریمل، لنزهای رنگی، مواد روغنی در اطراف چشم و …) خودداری نمائید و زمان شروع آن را از پزشک معالج سئوال کنید.

۱۳- از مالیدن چشم خود پرهیز کنید.

۱۴- از سرفه، عطسه، تکان ناگهانی و شدید سر و زور زدن به هنگام اجابت مزاج پرهیز نمائید

۱۵- در مورد شروع به رانندگی و بازگشت به کار با پزشک خود مشاوره کنید.

۱۶- زمان حمام کردن را حتما از پزشک خود سئوال کنید

۱۷- می‌توانید از همان روز اول پس از عمل تمام بدن به جز سر و صورت را بشویید. مهم این است که آب به داخل چشم نپاشد.

۱۸- چشم، سر و صورت در معرض ضربه قرار نگیرد.

۱۹- بهتر است از شامپو بچه استفاده کنید.

۲۰- نماز خواندن از روز عمل با تیمم بر روی سنگ بلامانع است ولی از یک تا چند هفته پس از عمل با نظر پزشک از سجده کردن خودداری کنید و مهر را با دست روی پیشانی نزدیک کنید.

۲۱- مطالعه، تماشای تلویزیون و فعالیت‌های عادی زندگی که توام با فعالیت شدید جسمانی نباشد، بلامانع است.

۱- به مدت یک هفته از مالش آرام و به مدت سه ماه از مالش شدید چشم خودداری نمایید.

۲- از شستن صورت بعد از عمل خودداری نموده و به مدت ۲ تا ۳ روز از استحمام پرهیز کنید.

۳- تا ۴ هفته از شنا کردن بپرهیزید و بعد از آن نیز بهتر است تا مدتی از عینک‌های مخصوص برای شنا کردن استفاده نمایید.

۴- بعد از عمل، داروهایی برای شما تجویز می‌گردد که باید طبق دستور پزشک خودتان، مرتب مصرف کنید، بین قطره‌های استفاده شده ۵ دقیقه فاصله باشد و شب، هنگام خواب نیازی به ریختن قطره نمی‌باشد.

۵- درد، حساسیت به نور، خارش، سوزش و اشک‌ریزش بعد از عمل، طبیعی است. (به خصوص در مورد LASEK و .(PRk برای کاهش این موارد به توصیه‌های پزشک خود عمل نموده و داروها را مرتب مصرف نمایید.

۶- بهتر است بعد از عمل به مدت ۳ تا ۴ ساعت استراحت نمایید و یا حداقل چشمان خود را بسته نگهدارید.

۷- پس از عمل تا چندین روز در محیط‌های آلوده به گرد و خاک رفت و‌ آمد نکنید.

۸- تاری دید پس از عمل طبیعی است، بنابراین بهتر است در روز عمل، رانندگی نکنید.

۹- در صورتی که در ۱ تا ۴ ماه اول حساسیت به نور آفتاب داشتید از عینک آفتابی استفاده نمایید.

۱۰- از لوازم آرایشی دور پلک و چشم تا دو هفته پس از عمل استفاده نکنید.

۱۱- زمان شروع به کار، بسته به نوع کار متفاوت است ولی معمولاً یک روز بعد از عمل LASIK می‌توان شروع به کار کرد ولی در مورد LASEK و PRK مدت ۳ تا ۵ روز استراحت، مورد نیاز است.

۱۲- پس از عمل نیاز به معاینه مجدد می‌باشد. در مورد زمان معاینه با پزشک خود هماهنگی لازم را به عمل آورید.

۱۳- چنانچه بعد از عمل قصد مسافرت دارید، پزشک خود را مطلع سازید.

۱۴- قابل ذکر است که دید شما پس از عمل لیزیک کمی تار خواهد بود ولی تا ۲۴ ساعت بهبودی دید به درصد بالایی خواهد رسید. برای ثابت شدن حداقل یک ماه زمان لازم است. در عمل LASEK ، دید در روز عمل بهتر است در روز دوم و سوم کمی تاری دید خواهید داشت و در روز چهارم دید شروع به بهتر شدن می‌کند و به تدریج تا ۱۰ روز الی ۱ ماه دید کامل‌تر می‌شود ولی برای ثابت شدن دید به مدت زمان بیشتری نیاز است.

۱۵- خشکی چشم بعد از عمل لیزیک ، لازک و PRK طبیعی است، لذا به مدت ۴ الی ۶ ماه بسته به نظر پزشک ممکن است نیاز به ریختن قطره اشک مصنوعی داشته باشید.

۱- شروع جراحی استرابیسم با ایجاد برشی کوچک در بافت پوشاننده چشم است که به چشم‌پزشک امکان می‌دهد تا به عضلات زیرین این بافت دسترسی پیدا کند. اینکه کدام عضلات تحت عمل جراحی قرار گیرند بستگی به جهت چرخش چشم دارد. گاهی اوقات لازم است هر دو چشم تحت عمل جراحی قرار گیرد.

۲- بهبودی سریع است.

۳- فرد اغلب ظرف چند روز به فعالیت‌های طبیعی برمی‌گردد.

۴- گاهی اوقات ممکن است اصلاح انجام شده بیشتر یا کمتر از مقدار مورد نظر باشد که در آن صورت انجام عملی دیگر ضرورت خواهد یافت.

۵- بعد از عمل جراحی استرابیسم اغلب نیاز به بستری شدن وجود ندارد.

۶- قرمزی، تورم، سوزش مختصر پس از عمل جراحی طبیعی است و به تدریج کاهش می‌یابد.

۷- در صورت درد تیز شدید، انحراف ناگهانی و بیش از حد یک چشم به یک سمت به طور ثابت و بدون حرکت، بر عکس شدن جهت انحراف به مقدار زیاد و خونریزی فعال به پزشک معالج اطلاع داده شود.

۸- به جز در موارد نادر بعد از عمل استرابیسم پانسمان چشم نیاز نمی‌باشد، ضمناً نیازی به استفاده از محافظ یا شیلد نیست.

۹- گاهی جراح داخل چشم‌ها را پس از عمل جراحی پر از پماد می‌کند، بلافاصله بعد از عمل وجود پماد را با چرک و عفونت اشتباه نکنید.

۱۰- در ساعات اولیه بعد از عمل ممکن است خونآبه از چشم عمل شده به میزان کم، جاری شود که این موضوع نباید باعث نگرانی شما شود و مربوط به عمل جراحی است. با گاز استریل بدون فشار به چشم ترشحات خونآبه را به آرامی پاک کنید.

۱۱- کمپرس سرد تا ۲۴ ساعت پس از عمل به کاهش درد، سوزش و تورم کمک می‌کند. بهتر است از کیف‌های کوچک آماده یخ استفاده کنید. بدین ترتیب که این بسته‌های ژله‌ای را در قسمت فریزر یخچال گذارده و پس از منجمد شدن، با پارچه یا گاز تمیز پوشانده و بر روی پلک بسته بیمار بگذارید (به مدت ده دقیقه و پنج دقیقه استراحت در فواصل آن.

۱۲- از مالش و دست زدن به چشم‌ها تا دو هفته خودداری کنید. در مورد شیرخواران و کودکان لازم است از محدودکننده‌های مچ دست و ساعد استفاده شود.

۱۳- حساسیت به نور در روزهای اول پس از عمل جراحی عادی است.

۱۴- دو بینی معمولا در بزرگسالان بروز کرده و اغلب گذرا است (بهتر است پزشک را در جریان بگذارید).

۱۵- کودکان معمولا در روز جراحی چشمان خود را باز نمی‌کنند که این مورد نگران کننده نیست.

۱۶- زمان حمام کردن را حتما از پزشک سوال کنید. معمولا اگر عمل جراحی با عارضه‌ای همراه نباشد تا سه روز به چشم آب و مواد شوینده نرسد. بعد از روز سوم می‌توان حمام کرد. بهتر است تا یک ماه جهت شستشوی سر و صورت از شامپوی بچه استفاده شود.

۱۷- قطره‌های چشمی حدوداً تا یک هفته پس از عمل باید استفاده شود، در مورد قطره با پزشک مشورت کنید.

۱۸- بخیه‌های چشم در عمل استرابیسم معمولا نیازی به برداشتن ندارد و در عرض چند هفته خودبه‌خود جذب می‌شوند.

۱۹- ممکن است پس از عمل جراحی، جراح، تمرینات خاص حرکتی یا حسی و نیز بستن چشم را توصیه کند.

۲۰- در صورتی که قبل از عمل از عینک استفاده می‌کردید حتما بعد از عمل در مورد استفاده از عینک از پزشک خود سوال کنید.

۲۱- ممکن است پس از عمل انحراف چشم جراح عینک‌های خاصی را به طور موقت ضروری بداند یا مدتی عینک شما را قطع کند یا شماره آن را تغییر دهد.

۲۲- در تاریخ‌های تعیین شده جهت معاینه به طور دقیق مراجعه فرمائید.

۲۳- مطالعه، تماشای تلویزیون و فعالیت‌های عادی زندگی که توام با فعالیت شدید جسمانی نباشد، بلا مانع است.

۲۴- از ورزش در محیط‌های آلوده، (نظیر فوتبال) یا ورزش‌های سنگین مثل وزنه‌برداری، به مدت حداقل یکماه خودداری کنید. از شنا کردن به مدت حداقل یکماه اجتناب کنید.

۲۵- جنانچه قبل از عمل رژیم خاصی داشتید به طور مثال به دلیل بیماری (دیابت، فشار خون، زخم معده و …) بعد از عمل هم به همان رژیم ادامه دهید.

۲۶- از به‌کار بردن مواد آرایشی (سرمه،‌ ریمل، مژه مصنوعی، لنزهای رنگی، مداد چشم و … ) جدا خودداری نمائید و زمان شروع آن را از پزشک معالج سئوال کنید.

۲۷- سعی کنید قطره‌ها را در زمان تعیین شده توسط پزشک استفاده نمائید. در فواصل خواب (حدود ۶ ساعت) لازم نیست برای چکاندن قطره از خواب بیدار شوید.

۲۸- سعی نمایید قطره باز شده را در حرارت عادی (۳۰-۲۵ درجه سانتیگراد)‌ نگهداری نموده و حداکثر تا یک ماه پس از باز نمودن از آن استفاده کنید.

۲۹- جهت استفاده از قطره‌های چشمی ابتدا دست‌های خود را با آب و صابون به خوبی بشوئید، سر خود را کمی به عقب خم کنید، پلک تحتانی خود را با انگشت اشاره پایین بکشید تا حفره کوچکی ایجاد شود در حفره ایجاد شده یک قطره بچکانید. از تماس نوک قطره‌چکان به دست یا لبه پلک‌ها جلوگیری کنید. بعد از چکاندن قطره چشمانتان را به مدت ۲-۳ دقیقه به آرامی بسته نگه دارید.

این کار باعث جذب بهتر دارو و کاهش عوارض آن می‌گردد. اگر نیاز بود که دو قطره متفاوت در یک ساعت استفاده کنید ما بین آنها ۱۰-۵ دقیقه فاصله بگذارید.

۱- بعد از عمل جهت محافظت از چشم و جلوگیری از ضربه به چشم از محافظ پلاستیکی (شیلد) به مدت ۳-۲ هفته استفاده کنید. روزها می‌توانید از عینک استفاده کنید. محافظ پلاستیکی قابل شستشو است، روزانه آن را با آب و صابون شسته و سپس روی چشم خود قرار دهید.

۲- از مالیدن و فشار دادن چشم خودداری کنید.

۳- درد خفیف بعد از عمل را می‌توان طبق دستور پزشک با مصرف استامینوفن کاهش داد.

۴- بعد از عمل، مسافرت با اتومبیل، قطار و هواپیما بلامانع است.

۵- نماز خواندن از روز اول عمل با تیمم (فقط روی سنگ) بلامانع است ولی تا یک هفته از سجده کردن و رکوع خودداری کنید و مهر را با دست به پیشانی نزدیک کنید.

۶- محدودیت فعالیت‌ها به نوع عمل جراحی بستگی دارد.

۷- پس از عمل جراحی به پشت بخوابید. از خوابیدن به سمت چشمی که عمل شده و یا به روی شکم خودداری کنید.

۸- از سرفه، عطسه، تکان شدید و ناگهانی سر و زور زدن به‌هنگام اجابت مزاج پرهیز نمایید.

۹- پس از عمل از انجام کارهای سخت و بلند کردن اشیای سنگین خودداری نمایید.

۱۰- مطالعه و تماشای تلویزیون و فعالیت‌های عادی زندگی که توأم با فعالیت شدید جسمانی نباشد بلامانع است.

۱۱- زمان حمام کردن را حتماً از پزشک خود سوال کنید. اگر عمل با عارضه‌ای توأم نباشد. بعد از روز پنجم می‌توانید حمام کنید. ولی موقع شستن سر و صورت باید چشم‌ها را بسته نگه دارید و به هیچ وجه به پلک‌ها فشار نیاورید. بهتر است از شامپو بچه استفاده کنید.

۱۲- در شب روز عمل ترجیحاً از رژیم سبک (سوپ و سبزیجات) و مایعات استفاده شود. اگر چنانچه رژیم خاصی دارید بعد از عمل هم به همان رژیم ادامه دهید. با خوردن میزان مناسب سبزی، میوه و آب از ایجاد یبوست جلوگیری کنید.

۱۳- داروهای قبلی خود را طبق روال قبل ادامه دهید. در مورد مصرف آسپرین (ASA) و داروهای ضد انعقادی (وارفارین) بعد از عمل با پزشک خود مشورت نمایید.

۱۴- از به کار بردن لوازم آرایشی (سرمه، ریمل، مژه مصنوعی، لنزهای رنگی،‌ مداد چشم و …) جداً خودداری نمایید و زمان شروع آن را از پزشک معالج سوال کنید.

۱۵- در صورت موفقیت‌آمیز بودن عمل آب مروارید توأم با لنز پس از عمل جراحی جهت انجام کارهای نزدیک و مطالعه احتیاج به عینک نزدیک است که باید با پزشک مشورت شود. گاهی برای دید دور نیز نیاز به عینک می‌باشد.

۱۶- جهت استفاده از قطره‌های چشمی ابتدا دست‌های خود را با آب و صابون بشوئید، سر خود را کمی به عقب خم کنید، پلک تحتانی خود را با انگشت اشاره پایین بکشید تا حفره کوچکی ایجاد شود. در حفره ایجاد شده یک قطره بچکانید. از تماس نوک قطره‌چکان به دست یا لبه پلک‌ها جلوگیری کنید. پس از چکاندن قطره، چشمانتان را به مدت ۲ تا ۳ دقیقه به آرامی بسته نگه دارید این کار باعث جذب بهتر دارو و کاهش عوارض آن می‌گردد.

۱۷- اگر نیاز بود که دو قطره متفاوت را در یک ساعت استفاده کنید ما بین آنها پنج دقیقه فاصله بگذارید.

۱۸- در صورت اتمام قطره قبل از مراجعه شما به پزشک و قبل از تکمیل دوره درمان، می‌توانید مجدداً آن را از داروخانه تهیه نمائید. پس از باز کردن درب قطره سه هفته الی یکماه بعد آن را دور بیاندازید.

۱۹- در صورت چسبیدن پلک‌ها به هم چند قطره کلرامفنیکل (کلوبیوتیک) چکانده و بدون فشار به کره چشم با گاز استریل (بافت توری مانند استریل که از داروخانه می‌توانید تهیه نمائید) ترشحات نرم شده را پاک کنید.

۲۰- در هر بار مراجعه داروهای چشمی خود را همراه داشته باشید.

۲۱- علائم چشمی که ذکر می‌شود طبیعی بوده و نگران کننده نمی‌باشد و ظرف ۶-۴ هفته پس از عمل از بین می‌رود. قرمزی خفیف، آب‌ریزش خفیف، تاری دید خفیف، احساس جسم خارجی در چشم و افتادگی مختصر پلک بالا.

۲۲- به طور کلی انتظار داریم که تاری دید و ناراحتی چشم در روزهای پس از جراحی به سمت بهبودی باشد ولی در صورت بدتر شدن و یا مواجه شدن با علائمی مانند درد دائمی، حساسیت دایمی، قرمزی، ترشح چرکی، سوزش شدید و کاهش دید، فوراً به پزشک مراجعه و در صورت عدم دسترسی به پزشک خود، حتماً به بیمارستان چشم (فارابی، لبافی‌نژاد، طرفه و …) مراجعه نمایید.

۱- بعد از عمل جراحی جهت محافظت و جلوگیری از ضربه به چشم، از محافظ پلاستیکی (شیلد) به مدت ۲ تا ۳ هفته استفاده کنید. روزها می‌توانید از عینک و شب‌ها از شیلد استفاده نمائید. محافظ پلاستیکی یا شیلد قابل شستشو است روزانه آن را شسته و پس از خشک کردن سپس روی چشم خود بگذارید.

۲- نحوه قراردادن سر و نحوه استراحت پس از عمل جراحی شبکیه، در موفقیت‌آمیز بودن نتیجه جراحی بسیار مهم است.

۳- پوزیشن یا وضعیت استراحت با توجه به محل پارگی و نوع عمل جراحی شبکیه متفاوت می‌باشد و توسط جراح به شما توضیح داده می‌شود و لازم است به دقت رعایت شود. گاهی بنا بر نوع عمل، پوزیشن خوابیده به شکم توصیه می‌شود که در این صورت باید در هنگام خوابیدن، روی شکم بخوابد. در این وضعیت پیشانی و صورت به سمت پایین قرار می‌گیرد.

۴- چند روز پس از عمل جراحی رتین معمولا به طورطبیعی پلک‌ها تورم داشته و گاهی مخصوصاً صبح‌ها ترشح چسبناک یا خروج خونآبه صورتی را در این بیماران می‌بینیم. جهت پاک کردن ترشحات خشک شده چشم، ابتدا چند قطره فیزیولوژی، یا قطره کلرامفنیکل روی پلک‌ها چکانده سپس پس از نرم شدن ترشحات به آرامی بدون وارد آوردن فشار به خود چشم، با پنبه یا گاز استریل ترشحات را پاک کنید.

۵- گاهی از مسکن‌ها و قرص‌های ضد التهاب برحسب تشخیص جراح استفاده می‌گردد که اغلب پس از یک هفته تا ده روز بعد از عمل قطع می‌شود. استفاده از کورتن جهت کاهش التهاب و افزایش سیر بهبودی بیمار است. حتماً به توصیه‌های پزشک در زمینه چگونگی مصرف دقت کنید.

۶- مسافرت با اتومبیل و قطار بلامانع است. مسافرت با هواپیما در صورتی که چشم محتوی گاز باشد باید با نظر جراح انجام شود.

۷- از روز عمل نماز خواندن با تیمم فقط روی سنگ بلامانع است.

۸- زندگی که توأم با فعالیت شدید جسمانی نباشد و نحوه صحیح قرار گرفتن سر، در بهبود سریع مؤثر است.

۹- می‌توانید تمام بدن به جز سر و صورت خود را بشویید. اگر عمل جراحی شبکیه با عارضه‌ی همراه نباشد یک هفته بعد از عمل می‌توانید حمام کنید ولی موقع شستشوی سر و صورت باید چشم‌ها را بسته نگه داشته و به هیچ وجه به پلک‌ها فشار نیاورید. همچنین از شامپو و صابون بچه استفاده کنید.

۱۰- این بیماری و عمل جراحی آن از نظر تغذیه رژیم خاصی ندارد و چنانچه قبل از عمل رژیم خاصی داشتید (دیابت، فشار خون، زخم معده و …) بعد از عمل هم به همان رژیم ادامه دهید.

۱۱- از به کار بردن مواد آرایشی (سرمه، ریمل، مژه مصنوعی، لنزهای رنگی، مواد روغنی و … در اطراف چشم) جداً خودداری نمائید و زمان شروع آن را از پزشک معالج سئوال کنید.

۱۲- بعد از عمل احتمال جدا شدن مجدد شبکیه وجود دارد. در صورت کاهش دید، کشیده شدن تصویر اجسام یا تار شدن یک منطقه از میدان دید یا جرقه در چشم بلافاصله به نزد جراح خود درمانگاه اورژانس مراجعه کنید. بهترین دید معمولاً حدود ۳-۴ ماه بعد از عمل جراحی حاصل خواهد شد منوط به اینکه شبکیه چسبیده باشد و عیب انکساری ایجاد شده نیز اصلاح شده باشد. در تاریخ‌های تعیین شده مراجعه فرمائید.

۱۳- مصرف قطره‌های چشمی ممکن است از ۱ الی ۲ ماه پس از عمل لازم باشد. از قطع یا مصرف خودسرانه داروها جداً خودداری نمائید. سعی کنید قطره‌ها را در زمان تعیین شده توسط پزشک استفاده نمائید.

۱۴- در فواصل خواب (۵-۶ ساعت) لازم نیست برای چکاندن قطره بیدار شوید ولی بهتر است مسئله را از پزشک خود سئوال کنید.

۱۵- نحوه نگهداری قطره را ازروی بروشور قطره مطالعه کنید. ولی بایستی به طور معمول قطره باز شده را در حرارت عادی (۲۵-۳۰ درجه سانتیگراد) نگهداری نموده و حداکثر تا ۳ هفته پس از باز نمودن درپوش از آن استفاده کنید؛ بنابراین از یخ‌زدگی یا گرمای شدید قطره‌ها جلوگیری کنید.

۱۶- جهت استفاده از قطره‌های چشمی، ابتدا دست‌های خود را با آب و صابون به خوبی بشوئید، سر خود را کمی به عقب خم کنید، پلک تحتانی خود را با انگشت اشاره پایین بکشید تا حفره کوچکی ایجاد شود. در حفره ایجاد شده یک قطره بچکانید. بعد از چکاندن قطره چشمتان را به مدت دو تا سه دقیقه به آرامی بسته نگه دارید. این کار باعث جذب بهتر دارو و کاهش عوارض آن می‌شود. اگر نیاز بود که دو قطره متفاوت را در یک زمان استفاده کنید مابین آنها حداقل پنج الی ده دقیقه فاصله بگذارید.

۱۷- در صورت مشاهده علائمی نظیر قرمزی، حساسیت، درد، ترشح چرکی، سوزش شدید چشم‌ها به پزشک مراجعه نمایید.

۱- در پایان جراحی محل برش و بخیه‌ها با پماد چرب می‌شود و در صورت لزوم، چشم پانسمان می‌گردد.

۲- پس از آنکه اثر داروی بی‌حس‌کننده از بین رفت ممکن است احساس کنید که پلک ها تحت کشش و دردناک هستند. این حالت معمولا خفیف است و با مصرف مسکن‌های معمولی برطرف می‌گردد.

۳- در صورت بروز هرگونه درد شدید یا کاهش دید حتماً با پزشک خود تماس بگیرید.

۴- معمولا توصیه می‌شود که ۷-۲ روز پس از عمل از کمپرس سرد استفاده کنید و سرتان را بالا نگه دارید.

۵- برای خوابیدن چند بالش زیر سرتان بگذارید و به پشت بخوابید. این اقدامات به کنترل ورم و کبودی محل عمل کمک زیادی می کند.

۶- میزان ورم و خون مردگی محل عمل در افراد مختلف متفاوت است. معمولا ورم و کبودی پس از یک هفته به حداکثر می‌رسد و ظرف ۴-۲ هفته برطرف می‌گردد.

۷- معمولا تا دو هفته پس از عمل پلک‌ها ترشحات خفیف یا حالت چسبندگی دارند. مصرف قطره‌های مناسب طبق دستور پزشک به رفع این حالات کمک می‌کند.

۸- در هفته‌های اول پس از عمل ممکن است اشک‌ریزش، حساسیت به نور و تغییرات گذرای بینایی (مثل تاری دید یا دوبینی) ایجاد شود که به تدریج برطرف می گردد.

۹- داروها طبق دستور پزشک مصرف شود.

۱۰- در صورتی که رژیم غذایی خاصی دارید به همان رژیم ادامه دهید. در شب روز عمل از رژیم سبک (سوپ) استفاده کنید. بعد از روز عمل از رژیم پر پروتئین و حاوی ویتامین ث استفاده کنید و با خوردن میزان مناسب آب و سبزیجات از یبوست جلوگیری کنید.

۱۱- زمان حمام کردن را از پزشک خود سوال کنید. هنگام حمام کردن پشت به دوش بایستید و با شامپو بچه شستشو نمایید.

۱۲- داروهای قبلی خود را طبق روال قبلی مصرف کنید و زمان شروع مجدد مصرف آسپرین و وارفارین را از پزشک خود سوال کنید.

۱۳- در صورت بروز خونریزی از محل بخیه‌ها به پزشک یا اورژانس شبانه‌روزی مراجعه کنید. بخیه‌ها معمولا ۲-۱ هفته پس از عمل برداشته می‌شود، پس از برداشتن بخیه‌ها، تورم پلک‌ها کم کم فروکش می‌کند و فرد ظاهر بهتری پیدا می کند.

۱۴- اکثر افراد پس از یکی دو روز می‌توانند مطالعه کنند یا تلویزیون تماشا کنند.

۱۵- معمولا تا ۳-۲ هفته پس از انجام جراحی نمی‌توان از لنز تماسی استفاده کرد و فرد باید از عینک مناسب استفاده کند.

۱۶- پس از یک هفته تا ده روز که همه بخیه‌ها برداشته شدند و محل زخم تقریباً جوش خورد می‌توان فعالیت‌های شغلی را از سر گرفت. از این زمان با صلاحدید پزشک می‌توان از مواد آرایشی برای پنهان کردن کبودی و محل برش استفاده کرد.

۱۷- معمولاً تا ۴-۳ هفته پس از جراحی چشم‌ها شدیداً به آفتاب، باد شدید و گرد و غبار حساس هستند. در این مدت بهتر است از یک عینک آفتابی بزرگ و یک کرم ضد آفتاب مخصوص دور چشم استفاده کرد.
18- تا ۵-۴ روز بهتر است فرد فعالیت‌های خود را محدود کند و در حد امکان استراحت کند، به علاوه تا ۴-۳ هفته لازم است از فعالیت‌های سنگین (مثل خم شدن، برداشتن اشیاء از زمین و ورزش‌های قدرتی) اجتناب شود. این فعالیت‌ها فشار خون را بالا می‌برد و احتمال خونریزی در محل عمل را زیاد می کند.

۱- پس از عمل جراحی به پشت بخوابید و از خوابیدن به سمت چشمی که عمل شده و یا به طرف شکم خوداری کنید.

۲- پس از به هوش آمدن کامل تا حدود ۲ ساعت، ابتدا کمی مایعات و سپس در صورت تحمل می‌توانید غذاهای نرم بخورید. از جویدن غذاهای جامد خشک که باعث فشار به چشم عمل شده شما می‌شود در روز پس از عمل خوداری کنید.

۳- هنگام مرخص شدن نسخه داروئی خود را تهیه کنید و قطره‌های چشمی را به طوری که آموزش می‌بینید استفاده کنید. در مراجعات بعدی داروهایتان را همراه خود بیاورید.

۴- مصرف قطره‌های چشمی حداقل ۲ تا ۳ ماه پس از عمل لازم است. از قطع یا مصرف خودسرانه داروها جداً خودداری کنید.

۵- مصرف صحیح و به موقع داروها پس از عمل، در میزان موفقیت عمل تأثیر بسزایی دارد.

۶- سعی کنید قطره‌ها را در زمان تعیین شده استفاده کنید. در فواصل خواب (۶- ۵ ساعت) لازم نیست برای چکاندن قطره از خواب بیدار شوید، ولی بهتر است این مسئله را از پزشک خود سئوال کنید.

۷- اگر قطره رسوب کرد و یا تغییر رنگ دادن از آن استفاده نکنید.

۸- برای استفاده از قطره‌ها، در حالت خوابیده یا نشسته روی صندلی،‌ سر خود را به عقب خم کنید، پلک پائین را به پائین کشیده و با فشار دادن قطره‌چکان، یک قطره از دارو را داخل چشم بچکانید. توجه داشته باشید که بیش از یک قطره در چشم جا نمی‌گیرد و زیادی آن از چشم خارج شده و ممکن است باعث تحریک پوست اطراف پلک‌ها شود.

۹- بعد از چکاندن قطره مدتی (۴۰ -۳۰ ثانیه) پلک چشم را بسته نگه دارید و از پلک زدن‌های شدید خودداری کنید تا قطره بتواند جذب شود.

۱۰- موقع چکاندن قطره مواظب باشید که ظرف قطره خیلی به چشم نزدیک نشود زیرا باعث می‌شود که اولاً قطره با مژه‌ها و پلک چشم، تماس حاصل کرده و آلوده شود و ثانیاً ممکن است نوک آن با سطح قرنیه تماس پیدا کرده و باعث خراش یا زخم قرنیه شود چون قرنیه فاقد حس می‌باشد.

۱۱- در صورتی که نوبت استفاده از قطره‌ها هم‌زمان باشد پس از مصرف قطره اول ۱۰-۵ دقیقه صبر کنید تا اثر لازم در چشم را داشته باشد و سپس قطره بعدی را استفاده نمائید.

۱۲- هیچگاه اطراف چشم را با پارچه‌های خشن یا دستمال کاغذی زبر تمیز نکنید زیرا ممکن است باعث خراش قرنیه شود.

۱۳- افزایش اشک‌‍ریزش بعد از عمل طبیعی است.

۱۴- صبح‌ها بعد از بیدار شدن از خواب، ممکن است اطراف مژه‌ها و گوشه چشم ترشحات زیادی جمع شده باشد که برای تمیز کردن آنها می‌توانید چند قطره آنتی‌بیوتیک (کلرامفنیکل، جنتا مایسین، سولفاستامید) یا سرم نمکی استریل داخل چشم و روی پلک‌ها ریخته و سپس به آهستگی با پنبه استریل، تمیز کنید ولی مراقب باشید که فشار انگشت مستقیماً به کره چشم وارد نشود زیرا این امر می‌تواند سبب باز شدن زخم محل عمل شود.

۱۵- قرنیه پیوند شده بعد از عمل حداقل ۹-۶ ماه فاقد حس معمول می‌باشد؛ بنابراین ممکن است تماس اجسام خارجی با آن احساس نشود و ممکن است حتی با ضربه‌های خفیف نیز دچار آسیب جدی شود. بنابراین لازم است در هفته‌های اول پس از پیوند حتماً از محافظ پلاستیکی (شیلد) استفاده کنید به وی‍ژه به هنگام خواب تا به چشم ضربه وارد نشود (حداقل ۶ تا ۱۲ هفته).

۱۶- در این مدت باید از خم شدن،‌ زور زدن و برداشتن اشیاء سنگین (بیش از ۱ کیلو گرم) خودداری کنید (تا ۶ هفته).

۱۷- در این مدت نباید سر خود را به جلو خم کنید. در صورتی که مجبور شدید چیزی را از روی زمین بردارید از کمر خم نشوید، بلکه زانوها را خم کنید و سر را صاف نگه دارید.

۱۸- شستن سر و صورت با شامپو بچه بعد از هفته اول پس از عمل جراحی و با صلاح پزشک بلامانع است. در صورت شستشوی سر کاملاً دقت کنید که آب و شامپو وارد چشم نشود (حداقل ۸ هفته)‌. در موقع استحمام از مالش چشم‌ها جداً بپرهیزید.

۱۹- از فعالیت‌های جنسی تا سه هفته پس از عمل پرهیز کنید.

۲۰- به علت نداشتن بینائی کافی رانندگی ممنوع است.

۲۱- در این دوره از مالیدن و خاراندن چشم جداً خودداری کنید.

۲۲- اگر شغل شما کار اداری نشستنی است پس از دو هفته می‌توانید به سر کار خود برگردید، اما در صورتی که شغل شما به فعالیت بدنی نیاز دارد در صورت صلاحدید پزشکتان برای بازگشت به کار حداقل ۶ هفته صبر کنید. ممکن است دید شما تا مدت‌ها تار باشد.

۲۳- از آرایش چشم خود تا ۷ روز خودداری نمایید.

۲۴- همیشه یک عینک آفتابی یا طبی بزرگ با شیشه مقاوم و ترجیحاً طلق پلی‌کربنات استفاده کنید تا از ضربه‌های اتفاقی جلوگیری کند.

۲۵- تنها فعالیت ورزشی مجاز پس از عمل جراحی پیاده‌روی سبک می‌باشد. پس از یک ماه سایر ورزش‌ها مانعی ندارد به جز ورزش‌هایی که احتمال ضربه در آنها وجود دارد. مانند: جودو، کشتی و فوتبال

۲۶- همچنینن از انجام شنا تا دو ماه خودداری کنید. در فاصله ۲ تا ۶ ماه بعد از عمل جراحی، شنا کردن با عینک مخصوص مانعی ندارد.

۲۷- توجه داشته باشید که عدم رعایت این نکات می‌تواند به قیمت از دست رفتن بینایی تمام شود.

۲۸- درد بعد از عمل را می‌توان با مصرف استامینوفن کاهش داد. در صورت از بین نرفتن درد به پزشک اطلاع دهید زیرا ممکن است به دلیل افزایش فشار داخل چشم باشد.

۲۹- معمولا روز بعد از عمل جراحی نیاز به معاینه پزشک دارید و تا بهبود کامل لازم است که چندین بار معاینه شوید.

۳۰- به یاد داشته باشید که کیفیت بینائی بعد از عمل بستگی به وضعیت شبکیه و سلامت سایر قسمت‌های چشم دارد که تدریجاً کامل می‌شود.

۳۱- از ماه سوم به بعد که تدریجاً زخم ترمیم می‌شود، به صورت انتخابی بعضی از بخیه‌ها برداشته می‌شوند تا آستیگماتیسم کمتر شده و بینائی بهتر شود و اگر لازم باشد، شماره عینکی برای کارهای دقیق تجویز خواهد شد.

۳۲- پس از عمل پیوند باید به طور منظم قدرت بینایی خود را با راهنمایی پزشک، در منزل اندازه‌گیری کنید (با نگاه کردن به تابلو، ساعت دیواری یا سایر اشیا) و به محض کاهش دید و یا بروز علایم ذیل فوراً به پزشک مراجعه کنید.

۳۳- در صورتی که به جراح خود دسترسی نداشتید به اورژانس چشم (فارابی، لبافی‌ن‍ژاد، طرفه و …) مراجعه نمائید زیرا هرچه درمان دیرتر شروع شود موفقیت کمتر خواهد بود و گاهی اگر خیلی دیر شده باشد ممکن است دفع کامل پیوند ایجاد شود.

علائم هشدار

• کاهش بینائی نسبت به روزهای قبل
• درد چشم و اطراف آن که با مسکن تجویز شده برطرف نشود.
• افزایش قرمزی، تورم و ترشح چشم‌ها
• شروع ناگهانی درد بالای کاسه چشم «ناحیه ابروها» و سردرد مداوم
• مشاهده هاله رنگی اطراف چراغ‌ها
• احساس ترس و ناراحتی از نور (فوتوفوبی)

احساس جسم خارجی در چشم که ممکن است به علت شل شدن یا باز شدن بخیه باشد و در صورت عدم برداشت بخیه احتمال رد پیوند افزایش می‌یابد.