Project Description
مراقبتهای قبل و بعد از عمل
همانطور که ميدانيم هر گونه مداخله طبي و يا جراحي ميتواند عوارض ريز و درشتي را به دنبال داشته باشد. بنابراين آنچه در انتخاب يک روش جراحي و يا طبي بايد مدنظر باشد صرفاً وجود يا عدم وجود عارضه نيست، بلکه نسبت فوائد به عوارض آن روش بايد معيار تصميمگيري قرار گيرد. همچنین برای کمتر شدن این عوارض یکسری نکات باید رعایت شود که علاوه بر کاهش عوارض، تسریع روند بهبود را در پی خواهد داشت.
مراقبتهای قبل از عمل جراحی
1- حداقل 8-6 ساعت قبل از عمل ناشتا باشید.
2- حتماً شب قبل از عمل استحمام نمایید.
3- داروهای قلبی و فشارخون خود را طبق معمول و دستور پزشک مشاور استفاده نمایید.
4- بیماران دیابتیک در مورد مصرف داروی خود طبق دستور پزشک مشاور عمل نمایند.
5- بانوان محترم روز عمل از هیچگونه وسیله آرایشی استفاده ننموده و زیورآلات همراه نداشته باشند، ضمناً لاک ناخن دست و پا پاک شده باشد.
6- مدارک مربوط به عمل مانند: عکس قفسه سینه، اکوی قلب و در صورت داشتن آزمایش خون جدید – دفترچه و معرفینامه بیمه (درصورت بیمه بودن) و … را به همراه داشته باشید.
7- روز عمل بیمار قادر به رانندگی نمیباشد، لذا چنانچه با وسیله شخصی مراجعه میکنید، حتماً یک نفر همراه داشته باشید.
8- جهت آرامش بیمار و رعایت سکوت در بخش فقط یک نفر همراه با بیمار به کلینیک مراجعه نماید.
9- شیو قفسه سینه برای آقایان قبل از عمل الزامیست.
10- داروهای ضد انعقادی (آسپرین، وارفارین، پلاویکس) با هماهنگی پزشک معالج قبل از عمل قطع گردد.
11- به همراه داشتن دفترچه بیمه پدر و مادر علاوه بر دفترچه بیمه بیمار برای کودکان زیر 2 سال الزامی می باشد.
12- به همراه داشتن دفترچه عکس دار برای کودکان بالای 2 سال الزامی می باشد.
13- به همراه داشتن کارت ملی و شناسنامه برای کلیه بیماران الزامی می باشد.
14- همراه بودن پدر یا ولی قانونی برای افراد زیر 18 سال الزامی می باشد.
مراقبتهای بعد از تزریق اواستین
1- بعد از تزریق داخل ویتره نیازی به گذاشتن پانسمان نیست مگر اینکه خونریزی زیر ملتحمه زیاد باشد. در این صورت میتوان تا دو ساعت چشم را Patchکرد.
2- برخی چشمپزشکان قطرههای آنتیبیوتیک مانند کلرامفنیکل یا سیپروفلوکساسین و کورتن را بعد از تزریق داخل ویتره تجویز میکنند. قطرهها 5-3 روز طبق دستور پزشک چکانده میشود.
3- 72-24 ساعت بعد از تزریق (طبق دستور پزشک) به صورت آب نزنید.
4- در صورت درد قرص مسکن (استامینوفن کدیین) مصرف کنید.
5- بعد از تزریق، بیمار یک روز بعد و سپس هر 6-4 هفته معاینه میشود و در صورت صلاحدید، تزریق مجدد تکرار میشود.
6- در صورت بروز تاری دید بعد از تزریق بایستی از رانندگی اجتناب شود.
7- بهدنبال تزریق ممکن است بیمار عوارضی مانند اشکریزش، قرمزی و سوزش چشم را تجربه کند. لازم است بیمار در صورت بروز علائم زیر در اسرع وقت مراجعه نماید:
* درد شدید، تهوع و استفراغ، افزایش تعداد الگوی مگسپران نسبت به ساعات ابتدایی بعد از تزریق، دیدن سایه یا پرده در میدان بینایی، افزایش قرمزی و ترشحات غلیظ
8- بایستی به بیمار هشدار داد که چشمهایش را بعد از تزریق نمالد زیرا ممکن است خراش قرنیه ایجاد کند و هنگام پاک کردن اشکریزش به آرامی اطراف چشمها را پاک کند تا به قرنیه صدمه نزند.
9- حبابهای هوا ناشی از تزریق ممکن است ایجاد فلوتر (مگسپران) کند. فلوتر ناشی از حبابهای هوا پس از چند روز و فلوتر ناشی از تزریق تریامسینولون ظرف چند هفته از بین میروند.
مراقبتهای بعد از عمل DCR
1- بيمار ممكن است در 24 ساعت اول خونريزي شديد از بيني نمايد. براي جلوگيري از اينكار بايد زير سر بيمار را 30 درجه بالا نگه داريد و كمپرس يخ در موضع عمل قرار دهيد. اگر خونريزي كنترل نشود ممكن است تا مپوناد قدامي يا خلفي بيني در بيمارستان ضروري شود. پرستار بايد توجه كند كه ممكن است خونريزي از بيني ديده نشود و از طريق حلق به معده برود.
2- از نوشیدن مایعات داغ در 24 ساعت اول خودداری کنید.
3- از فين كردن و دستکاری بینی خودداري كنید، به خصوص اگر لوله (budlkin) بادلكين در محل عمل وجود داشته باشد، اين كار لوله را جا به جا خواهد كرد.
4- به منظور پيشگيري از عفونت محل عمل جراحي معمولا بلافاصله پس از عمل، آنتيبيوتيك خوراکی طبق دستور پزشک شروع ميشود. قطرههاي آنتيبيوتيك معمولا از روز بعد از عمل به مدت 3-2 هفته لازم است. گاهي قطره استروئيد نيز تجويز ميكنند.
5- در مورد مصرف داروهای ضدانعقادی (آسپرین، وارفارین و …) از پزشک خود سوال فرمایید.
6- انسداد مجرای اشکی در سنين 12-6 ماه با روش پروبینگ قابل درمان است. قبل از 6 ماهگی پروبینگ انجام نمیشود. در این مدت به والدین باید آموزش دادکه قطره سولفاستامید1% روزی 4 مرتبه (همراه با ماساژ مجرای اشکی) در چشم کودک ریخته شود.
مراقبتهای بعد از عمل گلوكوم
1- قبل از جراحي به بيمار داروهايي جهت آرام شدن ميدهند و سپس چشم توسط تزريق مواد بيحس كننده در اطراف آن بيحس ميشود. جراح قطعه كوچكي از بافت سفيدي چشم (صلبيه) را بر ميدارد و اين كار باعث به وجود آمدن كانال كوچكي براي تخليه مايع درون چشم ميشود. سپس قسمت سفيد چشم كه برداشته شده است با لايه نازك و شفافي از ملتحمه پوشانده ميشود. مايع از مجراي ايجاد شده و از زير ملتحمهاي كه روي آن را پوشانده عبور كرده و از داخل چشم خارج ميشود. يك تورم كوچك سفيد رنگ در ظاهر چشم پس از عمل قابل رويت است كه طبيعي ميباشد .
2- در اكثر موارد نياز به ويزيتهاي مكرر توسط پزشك پس از عمل جراحي ميباشد، لطفاً مراجعه به موقع طبق توصيه پزشك را جدي بگيريد.
3- امكان تاري ديد چشم بلافاصله پس از عمل وجود دارد و پس از يك يا دو هفته بهبود مييابد، گاهي شش هفته ادامه مييابد.
4- احتمال اشكريزش از چشم براي دوره زماني كوتاه و احساس سوزش و خشكي چشم (احساس وجود سنگريزه در چشم) يك تا دو هفته پس از عمل وجود دارد.
5- جهت كنترل درد، ميتوان از مسكنهايي مانند قرص استامينوفن استفاده كرد.
6- در مواردي نياز به برداشتن بخيه در درمانگاه ميباشد.
7- از خوابيدن به سمت چشم عمل شده و روي شكم خودداري كنيد.
8- پس از جراحي از خم شدن طولاني يا برداشتن جسم سنگين پرهيز نمائيد.
9- از انجام ورزش شديد يا باغباني سنگين خودداري كنيد.
10- پس از جراحي بسته به نوع عمل و نظر پزشك توسط محافظ پلاستيكي (شبها جهت حفاظت چشم) و يا با عينك محافظ (روزها جهت حفاظت از نور شديد آفتاب) از بروز هرگونه ضربه به چشم جلوگيري نمائيد.
محافظ پلاستيكي قابل شستشو ميباشد روزانه آن را با آب و صابون بشوئيد و خشك كنيد سپس بر روي چشم خود قرار دهيد.
11- در نور بيش از حد روشن، از عينك آفتابي استفاده كنید و در مورد ادامه استفاده از لنزهاي تماسي با پزشك خود مشورت نماييد.
12- از به كار بردن مواد آرايشي (سرمه، ريمل، لنزهاي رنگي، مواد روغني در اطراف چشم و …) خودداري نمائيد و زمان شروع آن را از پزشك معالج سئوال كنيد.
13- از ماليدن چشم خود پرهيز كنيد.
14- از سرفه، عطسه، تكان ناگهاني و شديد سر و زور زدن به هنگام اجابت مزاج پرهيز نمائيد
15- در مورد شروع به رانندگي و بازگشت به كار با پزشك خود مشاوره كنيد.
16- زمان حمام كردن را حتما از پزشك خود سئوال كنيد
17- ميتوانيد از همان روز اول پس از عمل تمام بدن به جز سر و صورت را بشوييد. مهم اين است كه آب به داخل چشم نپاشد.
18- چشم، سر و صورت در معرض ضربه قرار نگيرد.
19- بهتر است از شامپو بچه استفاده كنيد.
20- نماز خواندن از روز عمل با تيمم بر روي سنگ بلامانع است ولي از يك تا چند هفته پس از عمل با نظر پزشك از سجده كردن خودداري كنيد و مهر را با دست روي پيشاني نزديك كنيد.
21- مطالعه، تماشاي تلويزيون و فعاليتهاي عادي زندگي كه توام با فعاليت شديد جسماني نباشد، بلامانع است.
مراقبتهاي بعد از عمل لازک
1- به مدت يك هفته از مالش آرام و به مدت سه ماه از مالش شديد چشم خودداري نماييد.
2- از شستن صورت بعد از عمل خودداري نموده و به مدت 2 تا 3 روز از استحمام پرهيز كنيد.
3- تا 4 هفته از شنا كردن بپرهيزيد و بعد از آن نيز بهتر است تا مدتي از عينكهاي مخصوص براي شنا كردن استفاده نماييد.
4- بعد از عمل، داروهايي براي شما تجويز ميگردد كه بايد طبق دستور پزشك خودتان، مرتب مصرف كنيد، بين قطرههاي استفاده شده 5 دقيقه فاصله باشد و شب، هنگام خواب نيازي به ريختن قطره نميباشد.
5- درد، حساسيت به نور، خارش، سوزش و اشكريزش بعد از عمل، طبيعي است. (به خصوص در مورد LASEK و .(PRk براي كاهش اين موارد به توصيههاي پزشك خود عمل نموده و داروها را مرتب مصرف نماييد.
6- بهتر است بعد از عمل به مدت 3 تا 4 ساعت استراحت نماييد و يا حداقل چشمان خود را بسته نگهداريد.
7- پس از عمل تا چندين روز در محيطهاي آلوده به گرد و خاك رفت و آمد نكنيد.
8- تاري ديد پس از عمل طبيعي است، بنابراين بهتر است در روز عمل، رانندگي نكنيد.
9- در صورتي كه در 1 تا 4 ماه اول حساسيت به نور آفتاب داشتيد از عينك آفتابي استفاده نماييد.
10- از لوازم آرايشي دور پلك و چشم تا دو هفته پس از عمل استفاده نكنيد.
11- زمان شروع به كار، بسته به نوع كار متفاوت است ولي معمولاً يك روز بعد از عمل LASIK ميتوان شروع به كار كرد ولي در مورد LASEK و PRK مدت 3 تا 5 روز استراحت، مورد نياز است.
12- پس از عمل نياز به معاينه مجدد ميباشد. در مورد زمان معاينه با پزشك خود هماهنگي لازم را به عمل آوريد.
13- چنانچه بعد از عمل قصد مسافرت داريد، پزشك خود را مطلع سازيد.
14- قابل ذكر است كه ديد شما پس از عمل ليزيك كمي تار خواهد بود ولي تا 24 ساعت بهبودي ديد به درصد بالايي خواهد رسيد. براي ثابت شدن حداقل يك ماه زمان لازم است. در عمل LASEK ، ديد در روز عمل بهتر است در روز دوم و سوم كمي تاري ديد خواهيد داشت و در روز چهارم ديد شروع به بهتر شدن ميكند و به تدريج تا 10 روز الي 1 ماه ديد كاملتر ميشود ولي براي ثابت شدن ديد به مدت زمان بيشتري نياز است.
15- خشكي چشم بعد از عمل ليزيك ، لازك و PRK طبيعي است، لذا به مدت 4 الي 6 ماه بسته به نظر پزشك ممكن است نياز به ريختن قطره اشك مصنوعي داشته باشيد.
مراقبتهاي پس از عمل انحراف چشم
1- شروع جراحي استرابيسم با ايجاد برشي كوچك در بافت پوشاننده چشم است كه به چشمپزشك امكان ميدهد تا به عضلات زيرين اين بافت دسترسي پيدا كند. اينكه كدام عضلات تحت عمل جراحي قرار گيرند بستگي به جهت چرخش چشم دارد. گاهي اوقات لازم است هر دو چشم تحت عمل جراحي قرار گيرد.
2- بهبودي سريع است.
3- فرد اغلب ظرف چند روز به فعاليتهاي طبيعي برميگردد.
4- گاهي اوقات ممكن است اصلاح انجام شده بيشتر يا كمتر از مقدار مورد نظر باشد كه در آن صورت انجام عملي ديگر ضرورت خواهد يافت.
5- بعد از عمل جراحي استرابيسم اغلب نياز به بستري شدن وجود ندارد.
6- قرمزي، تورم، سوزش مختصر پس از عمل جراحي طبيعي است و به تدريج كاهش مييابد.
7- در صورت درد تیز شدید، انحراف ناگهانی و بیش از حد یک چشم به یک سمت به طور ثابت و بدون حرکت، بر عکس شدن جهت انحراف به مقدار زیاد و خونریزی فعال به پزشک معالج اطلاع داده شود.
8- به جز در موارد نادر بعد از عمل استرابيسم پانسمان چشم نياز نميباشد، ضمناً نيازي به استفاده از محافظ يا شيلد نيست.
9- گاهي جراح داخل چشمها را پس از عمل جراحي پر از پماد ميكند، بلافاصله بعد از عمل وجود پماد را با چرك و عفونت اشتباه نكنيد.
10- در ساعات اوليه بعد از عمل ممكن است خونآبه از چشم عمل شده به ميزان كم، جاري شود كه اين موضوع نبايد باعث نگراني شما شود و مربوط به عمل جراحي است. با گاز استريل بدون فشار به چشم ترشحات خونآبه را به آرامي پاك كنيد.
11- کمپرس سرد تا 24 ساعت پس از عمل به كاهش درد، سوزش و تورم كمك ميكند. بهتر است از كيفهاي كوچك آماده يخ استفاده كنيد. بدين ترتيب كه اين بستههاي ژلهاي را در قسمت فريزر يخچال گذارده و پس از منجمد شدن، با پارچه يا گاز تميز پوشانده و بر روي پلك بسته بيمار بگذاريد (به مدت ده دقيقه و پنج دقيقه استراحت در فواصل آن.
12- از مالش و دست زدن به چشمها تا دو هفته خودداري كنيد. در مورد شيرخواران و كودكان لازم است از محدودكنندههاي مچ دست و ساعد استفاده شود.
13- حساسيت به نور در روزهاي اول پس از عمل جراحي عادي است.
14- دو بيني معمولا در بزرگسالان بروز كرده و اغلب گذرا است (بهتر است پزشک را در جریان بگذارید).
15- كودكان معمولا در روز جراحي چشمان خود را باز نميكنند كه اين مورد نگران كننده نيست.
16- زمان حمام كردن را حتما از پزشك سوال كنيد. معمولا اگر عمل جراحي با عارضهاي همراه نباشد تا سه روز به چشم آب و مواد شوينده نرسد. بعد از روز سوم ميتوان حمام كرد. بهتر است تا يك ماه جهت شستشوي سر و صورت از شامپوي بچه استفاده شود.
17- قطرههاي چشمي حدوداً تا يك هفته پس از عمل بايد استفاده شود، در مورد قطره با پزشك مشورت كنيد.
18- بخيههاي چشم در عمل استرابيسم معمولا نيازي به برداشتن ندارد و در عرض چند هفته خودبهخود جذب ميشوند.
19- ممكن است پس از عمل جراحي، جراح، تمرينات خاص حركتي يا حسي و نيز بستن چشم را توصيه كند.
20- در صورتي كه قبل از عمل از عينك استفاده ميكرديد حتما بعد از عمل در مورد استفاده از عينك از پزشك خود سوال كنيد.
21- ممكن است پس از عمل انحراف چشم جراح عينكهاي خاصي را به طور موقت ضروري بداند يا مدتي عينك شما را قطع كند يا شماره آن را تغيير دهد.
22- در تاريخهاي تعيين شده جهت معاينه به طور دقيق مراجعه فرمائيد.
23- مطالعه، تماشاي تلويزيون و فعاليتهاي عادي زندگي كه توام با فعاليت شديد جسماني نباشد، بلا مانع است.
24- از ورزش در محيطهاي آلوده، (نظير فوتبال) يا ورزشهاي سنگين مثل وزنهبرداري، به مدت حداقل يكماه خودداري كنيد. از شنا كردن به مدت حداقل يكماه اجتناب كنید.
25- جنانچه قبل از عمل رژيم خاصي داشتيد به طور مثال به دليل بيماري (ديابت، فشار خون، زخم معده و …) بعد از عمل هم به همان رژيم ادامه دهيد.
26- از بهكار بردن مواد آرايشي (سرمه، ريمل، مژه مصنوعي، لنزهاي رنگي، مداد چشم و … ) جدا خودداري نمائيد و زمان شروع آن را از پزشك معالج سئوال كنيد.
27- سعي كنيد قطرهها را در زمان تعيين شده توسط پزشك استفاده نمائيد. در فواصل خواب (حدود 6 ساعت) لازم نيست براي چكاندن قطره از خواب بيدار شويد.
28- سعي نماييد قطره باز شده را در حرارت عادي (30-25 درجه سانتيگراد) نگهداري نموده و حداكثر تا يك ماه پس از باز نمودن از آن استفاده كنيد.
29- جهت استفاده از قطرههاي چشمی ابتدا دستهاي خود را با آب و صابون به خوبي بشوئيد، سر خود را كمي به عقب خم كنيد، پلك تحتاني خود را با انگشت اشاره پايين بكشيد تا حفره كوچكي ايجاد شود در حفره ايجاد شده يك قطره بچكانيد. از تماس نوك قطرهچكان به دست يا لبه پلكها جلوگيری كنيد. بعد از چکاندن قطره چشمانتان را به مدت 2-3 دقیقه به آرامی بسته نگه دارید.
اين كار باعث جذب بهتر دارو و كاهش عوارض آن ميگردد. اگر نياز بود كه دو قطره متفاوت در يك ساعت استفاده كنيد ما بين آنها 10-5 دقيقه فاصله بگذاريد.
مراقبتهاي پس از عمل آب مرواريد
1- بعد از عمل جهت محافظت از چشم و جلوگيري از ضربه به چشم از محافظ پلاستيكي (شيلد) به مدت 3-2 هفته استفاده كنيد. روزها ميتوانيد از عينك استفاده كنيد. محافظ پلاستيكي قابل شستشو است، روزانه آن را با آب و صابون شسته و سپس روي چشم خود قرار دهيد.
2- از ماليدن و فشار دادن چشم خودداري كنيد.
3- درد خفيف بعد از عمل را ميتوان طبق دستور پزشك با مصرف استامينوفن كاهش داد.
4- بعد از عمل، مسافرت با اتومبيل، قطار و هواپيما بلامانع است.
5- نماز خواندن از روز اول عمل با تيمم (فقط روي سنگ) بلامانع است ولي تا يك هفته از سجده كردن و رکوع خودداري كنيد و مهر را با دست به پيشاني نزديك كنيد.
6- محدوديت فعاليتها به نوع عمل جراحي بستگي دارد.
7- پس از عمل جراحي به پشت بخوابيد. از خوابيدن به سمت چشمي كه عمل شده و يا به روي شكم خودداري كنيد.
8- از سرفه، عطسه، تكان شديد و ناگهاني سر و زور زدن بههنگام اجابت مزاج پرهيز نمایيد.
9- پس از عمل از انجام كارهاي سخت و بلند كردن اشياي سنگين خودداري نمایید.
10- مطالعه و تماشاي تلويزيون و فعاليتهاي عادي زندگي كه توأم با فعاليت شديد جسماني نباشد بلامانع است.
11- زمان حمام كردن را حتماً از پزشك خود سوال كنيد. اگر عمل با عارضهاي توأم نباشد. بعد از روز پنجم ميتوانيد حمام كنيد. ولي موقع شستن سر و صورت بايد چشمها را بسته نگه داريد و به هيچ وجه به پلكها فشار نياوريد. بهتر است از شامپو بچه استفاده كنيد.
12- در شب روز عمل ترجیحاً از رژیم سبک (سوپ و سبزیجات) و مایعات استفاده شود. اگر چنانچه رژيم خاصي داريد بعد از عمل هم به همان رژيم ادامه دهيد. با خوردن ميزان مناسب سبزي، ميوه و آب از ايجاد يبوست جلوگيري كنيد.
13- داروهاي قبلي خود را طبق روال قبل ادامه دهيد. در مورد مصرف آسپرين (ASA) و داروهاي ضد انعقادي (وارفارين) بعد از عمل با پزشك خود مشورت نماييد.
14- از به کار بردن لوازم آرایشی (سرمه، ريمل، مژه مصنوعي، لنزهاي رنگي، مداد چشم و …) جداً خودداري نماييد و زمان شروع آن را از پزشك معالج سوال كنيد.
15- در صورت موفقيتآميز بودن عمل آب مرواريد توأم با لنز پس از عمل جراحي جهت انجام کارهای نزدیک و مطالعه احتیاج به عینک نزدیک است كه بايد با پزشك مشورت شود. گاهي براي ديد دور نيز نياز به عينك ميباشد.
16- جهت استفاده از قطرههاي چشمي ابتدا دستهاي خود را با آب و صابون بشوئيد، سر خود را كمي به عقب خم كنيد، پلك تحتاني خود را با انگشت اشاره پايين بكشيد تا حفره كوچكي ايجاد شود. در حفره ايجاد شده يك قطره بچكانيد. از تماس نوك قطرهچكان به دست يا لبه پلكها جلوگيري كنيد. پس از چكاندن قطره، چشمانتان را به مدت 2 تا 3 دقيقه به آرامي بسته نگه داريد اين كار باعث جذب بهتر دارو و كاهش عوارض آن ميگردد.
17- اگر نياز بود كه دو قطره متفاوت را در يك ساعت استفاده كنيد ما بين آنها پنج دقيقه فاصله بگذاريد.
18- در صورت اتمام قطره قبل از مراجعه شما به پزشك و قبل از تكميل دوره درمان، ميتوانيد مجدداً آن را از داروخانه تهيه نمائيد. پس از باز كردن درب قطره سه هفته الي يكماه بعد آن را دور بياندازيد.
19- در صورت چسبيدن پلكها به هم چند قطره كلرامفنیکل (كلوبيوتيك) چكانده و بدون فشار به كره چشم با گاز استريل (بافت توري مانند استريل كه از داروخانه ميتوانيد تهيه نمائيد) ترشحات نرم شده را پاك كنيد.
20- در هر بار مراجعه داروهای چشمی خود را همراه داشته باشید.
21- علائم چشمی که ذکر میشود طبیعی بوده و نگران کننده نمیباشد و ظرف 6-4 هفته پس از عمل از بین میرود. قرمزی خفیف، آبریزش خفیف، تاری دید خفیف، احساس جسم خارجی در چشم و افتادگی مختصر پلک بالا.
22- به طور كلي انتظار داريم كه تاري ديد و ناراحتي چشم در روزهاي پس از جراحي به سمت بهبودي باشد ولي در صورت بدتر شدن و يا مواجه شدن با علائمي مانند درد دائمي، حساسيت دایمی، قرمزي، ترشح چركي، سوزش شديد و كاهش ديد، فوراً به پزشك مراجعه و در صورت عدم دسترسي به پزشك خود، حتماً به بیمارستان چشم (فارابي، لبافينژاد، طرفه و …) مراجعه نماييد.
مراقبتهاي پس از عمل شبكيه چشم
1- بعد از عمل جراحي جهت محافظت و جلوگيري از ضربه به چشم، از محافظ پلاستيكي (شيلد) به مدت 2 تا 3 هفته استفاده كنيد. روزها ميتوانيد از عينك و شبها از شيلد استفاده نمائيد. محافظ پلاستيكي يا شيلد قابل شستشو است روزانه آن را شسته و پس از خشك كردن سپس روي چشم خود بگذاريد.
2- نحوه قراردادن سر و نحوه استراحت پس از عمل جراحي شبكيه، در موفقيتآميز بودن نتيجه جراحي بسيار مهم است.
3- پوزيشن يا وضعيت استراحت با توجه به محل پارگي و نوع عمل جراحي شبكيه متفاوت ميباشد و توسط جراح به شما توضيح داده ميشود و لازم است به دقت رعايت شود. گاهي بنا بر نوع عمل، پوزيشن خوابيده به شكم توصيه ميشود كه در اين صورت بايد در هنگام خوابيدن، روي شكم بخوابد. در اين وضعيت پيشاني و صورت به سمت پايين قرار ميگيرد.
4- چند روز پس از عمل جراحي رتين معمولا به طورطبيعي پلكها تورم داشته و گاهي مخصوصاً صبحها ترشح چسبناك يا خروج خونآبه صورتي را در اين بيماران ميبينيم. جهت پاك كردن ترشحات خشك شده چشم، ابتدا چند قطره فيزيولوژي، يا قطره كلرامفنيكل روي پلكها چكانده سپس پس از نرم شدن ترشحات به آرامي بدون وارد آوردن فشار به خود چشم، با پنبه يا گاز استريل ترشحات را پاك كنيد.
5- گاهي از مسكنها و قرصهاي ضد التهاب برحسب تشخيص جراح استفاده ميگردد كه اغلب پس از يك هفته تا ده روز بعد از عمل قطع ميشود. استفاده از كورتن جهت كاهش التهاب و افزايش سير بهبودي بيمار است. حتماً به توصيههاي پزشك در زمينه چگونگي مصرف دقت كنيد.
6- مسافرت با اتومبيل و قطار بلامانع است. مسافرت با هواپيما در صورتي كه چشم محتوي گاز باشد بايد با نظر جراح انجام شود.
7- از روز عمل نماز خواندن با تيمم فقط روي سنگ بلامانع است.
8- زندگي كه توأم با فعاليت شديد جسماني نباشد و نحوه صحيح قرار گرفتن سر، در بهبود سریع مؤثر است.
9- میتوانید تمام بدن به جز سر و صورت خود را بشوييد. اگر عمل جراحي شبكيه با عارضهي همراه نباشد يك هفته بعد از عمل ميتوانيد حمام كنيد ولي موقع شستشوي سر و صورت بايد چشمها را بسته نگه داشته و به هيچ وجه به پلكها فشار نياوريد. همچنين از شامپو و صابون بچه استفاده كنيد.
10- اين بيماري و عمل جراحي آن از نظر تغذيه رژيم خاصي ندارد و چنانچه قبل از عمل رژيم خاصي داشتید (ديابت، فشار خون، زخم معده و …) بعد از عمل هم به همان رژيم ادامه دهيد.
11- از به كار بردن مواد آرايشي (سرمه، ريمل، مژه مصنوعي، لنزهاي رنگي، مواد روغني و … در اطراف چشم) جداً خودداري نمائيد و زمان شروع آن را از پزشك معالج سئوال كنيد.
12- بعد از عمل احتمال جدا شدن مجدد شبكيه وجود دارد. در صورت كاهش ديد، كشيده شدن تصوير اجسام يا تار شدن يك منطقه از ميدان ديد يا جرقه در چشم بلافاصله به نزد جراح خود درمانگاه اورژانس مراجعه كنيد. بهترين ديد معمولاً حدود 3-4 ماه بعد از عمل جراحي حاصل خواهد شد منوط به اينكه شبكيه چسبيده باشد و عيب انكساري ايجاد شده نيز اصلاح شده باشد. در تاریخهای تعيين شده مراجعه فرمائيد.
13- مصرف قطرههاي چشمي ممكن است از 1 الي 2 ماه پس از عمل لازم باشد. از قطع يا مصرف خودسرانه داروها جداً خودداري نمائيد. سعي كنيد قطرهها را در زمان تعيين شده توسط پزشك استفاده نمائيد.
14- در فواصل خواب (5-6 ساعت) لازم نيست براي چكاندن قطره بيدار شويد ولي بهتر است مسئله را از پزشك خود سئوال كنيد.
15- نحوه نگهداري قطره را ازروي بروشور قطره مطالعه كنيد. ولي بايستي به طور معمول قطره باز شده را در حرارت عادي (25-30 درجه سانتيگراد) نگهداری نموده و حداكثر تا 3 هفته پس از باز نمودن درپوش از آن استفاده كنيد؛ بنابراين از يخزدگي يا گرماي شديد قطرهها جلوگيري كنيد.
16- جهت استفاده از قطرههای چشمی، ابتدا دستهاي خود را با آب و صابون به خوبي بشوئيد، سر خود را كمي به عقب خم كنيد، پلك تحتاني خود را با انگشت اشاره پايين بكشيد تا حفره كوچكي ايجاد شود. در حفره ايجاد شده يك قطره بچكانيد. بعد از چكاندن قطره چشمتان را به مدت دو تا سه دقيقه به آرامي بسته نگه داريد. اين كار باعث جذب بهتر دارو و كاهش عوارض آن ميشود. اگر نياز بود كه دو قطره متفاوت را در يك زمان استفاده كنيد مابين آنها حداقل پنج الي ده دقيقه فاصله بگذاريد.
17- در صورت مشاهده علائمي نظير قرمزي، حساسيت، درد، ترشح چركي، سوزش شديد چشمها به پزشك مراجعه نماييد.
مراقبتهای پس از عمل بلفاروپلاستی
1- در پایان جراحی محل برش و بخیهها با پماد چرب میشود و در صورت لزوم، چشم پانسمان میگردد.
2- پس از آنکه اثر داروی بیحسکننده از بین رفت ممکن است احساس کنید که پلک ها تحت کشش و دردناک هستند. این حالت معمولا خفیف است و با مصرف مسکنهای معمولی برطرف میگردد.
3- در صورت بروز هرگونه درد شدید یا کاهش دید حتماً با پزشک خود تماس بگیرید.
4- معمولا توصیه میشود که 7-2 روز پس از عمل از کمپرس سرد استفاده کنید و سرتان را بالا نگه دارید.
5- برای خوابیدن چند بالش زیر سرتان بگذارید و به پشت بخوابید. این اقدامات به کنترل ورم و کبودی محل عمل کمک زیادی می کند.
6- میزان ورم و خون مردگی محل عمل در افراد مختلف متفاوت است. معمولا ورم و کبودی پس از یک هفته به حداکثر میرسد و ظرف 4-2 هفته برطرف میگردد.
7- معمولا تا دو هفته پس از عمل پلکها ترشحات خفیف یا حالت چسبندگی دارند. مصرف قطرههای مناسب طبق دستور پزشک به رفع این حالات کمک میکند.
8- در هفتههای اول پس از عمل ممکن است اشکریزش، حساسیت به نور و تغییرات گذرای بینایی (مثل تاری دید یا دوبینی) ایجاد شود که به تدریج برطرف می گردد.
9- داروها طبق دستور پزشک مصرف شود.
10- در صورتی که رژیم غذایی خاصی دارید به همان رژیم ادامه دهید. در شب روز عمل از رژیم سبک (سوپ) استفاده کنید. بعد از روز عمل از رژیم پر پروتئین و حاوی ویتامین ث استفاده کنید و با خوردن میزان مناسب آب و سبزیجات از یبوست جلوگیری کنید.
11- زمان حمام کردن را از پزشک خود سوال کنید. هنگام حمام کردن پشت به دوش بایستید و با شامپو بچه شستشو نمایید.
12- داروهای قبلی خود را طبق روال قبلی مصرف کنید و زمان شروع مجدد مصرف آسپرین و وارفارین را از پزشک خود سوال کنید.
13- در صورت بروز خونریزی از محل بخیهها به پزشک یا اورژانس شبانهروزی مراجعه کنید. بخیهها معمولا 2-1 هفته پس از عمل برداشته میشود، پس از برداشتن بخیهها، تورم پلکها کم کم فروکش میکند و فرد ظاهر بهتری پیدا می کند.
14- اکثر افراد پس از یکی دو روز میتوانند مطالعه کنند یا تلویزیون تماشا کنند.
15- معمولا تا 3-2 هفته پس از انجام جراحی نمیتوان از لنز تماسی استفاده کرد و فرد باید از عینک مناسب استفاده کند.
16- پس از یک هفته تا ده روز که همه بخیهها برداشته شدند و محل زخم تقریباً جوش خورد میتوان فعالیتهای شغلی را از سر گرفت. از این زمان با صلاحدید پزشک میتوان از مواد آرایشی برای پنهان کردن کبودی و محل برش استفاده کرد.
17- معمولاً تا 4-3 هفته پس از جراحی چشمها شدیداً به آفتاب، باد شدید و گرد و غبار حساس هستند. در این مدت بهتر است از یک عینک آفتابی بزرگ و یک کرم ضد آفتاب مخصوص دور چشم استفاده کرد.
18- تا 5-4 روز بهتر است فرد فعالیتهای خود را محدود کند و در حد امکان استراحت کند، به علاوه تا 4-3 هفته لازم است از فعالیتهای سنگین (مثل خم شدن، برداشتن اشیاء از زمین و ورزشهای قدرتی) اجتناب شود. این فعالیتها فشار خون را بالا میبرد و احتمال خونریزی در محل عمل را زیاد می کند.
مراقبتهاي بعد از عمل پيوند قرنيه
1- پس از عمل جراحي به پشت بخوابيد و از خوابيدن به سمت چشمي كه عمل شده و يا به طرف شكم خوداري كنيد.
2- پس از به هوش آمدن كامل تا حدود 2 ساعت، ابتدا كمي مايعات و سپس در صورت تحمل ميتوانيد غذاهاي نرم بخوريد. از جويدن غذاهاي جامد خشك كه باعث فشار به چشم عمل شده شما ميشود در روز پس از عمل خوداري كنيد.
3- هنگام مرخص شدن نسخه داروئي خود را تهيه كنيد و قطرههاي چشمي را به طوري كه آموزش ميبينيد استفاده كنيد. در مراجعات بعدي داروهايتان را همراه خود بياوريد.
4- مصرف قطرههاي چشمي حداقل 2 تا 3 ماه پس از عمل لازم است. از قطع يا مصرف خودسرانه داروها جداً خودداري كنيد.
5- مصرف صحيح و به موقع داروها پس از عمل، در ميزان موفقيت عمل تأثير بسزايي دارد.
6- سعي كنيد قطرهها را در زمان تعيين شده استفاده كنيد. در فواصل خواب (6- 5 ساعت) لازم نيست براي چكاندن قطره از خواب بيدار شويد، ولي بهتر است اين مسئله را از پزشك خود سئوال كنيد.
7- اگر قطره رسوب كرد و يا تغيير رنگ دادن از آن استفاده نكنيد.
8- برای استفاده از قطرهها، در حالت خوابيده يا نشسته روي صندلي، سر خود را به عقب خم كنيد، پلك پائين را به پائين کشیده و با فشار دادن قطرهچكان، يك قطره از دارو را داخل چشم بچكانيد. توجه داشته باشيد كه بيش از يك قطره در چشم جا نميگيرد و زيادي آن از چشم خارج شده و ممكن است باعث تحريك پوست اطراف پلكها شود.
9- بعد از چكاندن قطره مدتي (40 -30 ثانيه) پلك چشم را بسته نگه داريد و از پلك زدنهاي شديد خودداري كنيد تا قطره بتواند جذب شود.
10- موقع چكاندن قطره مواظب باشيد كه ظرف قطره خيلي به چشم نزديك نشود زيرا باعث ميشود كه اولاً قطره با مژهها و پلك چشم، تماس حاصل كرده و آلوده شود و ثانياً ممكن است نوك آن با سطح قرنيه تماس پيدا كرده و باعث خراش يا زخم قرنيه شود چون قرنيه فاقد حس ميباشد.
11- در صورتی كه نوبت استفاده از قطرهها همزمان باشد پس از مصرف قطره اول 10-5 دقيقه صبر كنيد تا اثر لازم در چشم را داشته باشد و سپس قطره بعدي را استفاده نمائيد.
12- هيچگاه اطراف چشم را با پارچههاي خشن يا دستمال كاغذي زبر تميز نكنيد زيرا ممكن است باعث خراش قرنيه شود.
13- افزايش اشكريزش بعد از عمل طبيعي است.
14- صبحها بعد از بيدار شدن از خواب، ممكن است اطراف مژهها و گوشه چشم ترشحات زيادي جمع شده باشد كه براي تميز كردن آنها ميتوانيد چند قطره آنتيبيوتيك (كلرامفنيكل، جنتا مايسين، سولفاستاميد) يا سرم نمكي استريل داخل چشم و روي پلكها ريخته و سپس به آهستگي با پنبه استريل، تميز كنيد ولي مراقب باشيد كه فشار انگشت مستقيماً به كره چشم وارد نشود زيرا اين امر ميتواند سبب باز شدن زخم محل عمل شود.
15- قرنيه پيوند شده بعد از عمل حداقل 9-6 ماه فاقد حس معمول ميباشد؛ بنابراين ممكن است تماس اجسام خارجي با آن احساس نشود و ممكن است حتي با ضربههاي خفيف نيز دچار آسيب جدي شود. بنابراين لازم است در هفتههاي اول پس از پيوند حتماً از محافظ پلاستيكي (شيلد) استفاده كنيد به ويژه به هنگام خواب تا به چشم ضربه وارد نشود (حداقل 6 تا 12 هفته).
16- در اين مدت بايد از خم شدن، زور زدن و برداشتن اشياء سنگين (بيش از 1 كيلو گرم) خودداري كنيد (تا 6 هفته).
17- در اين مدت نبايد سر خود را به جلو خم كنيد. در صورتي كه مجبور شديد چيزي را از روي زمين برداريد از كمر خم نشويد، بلكه زانوها را خم كنيد و سر را صاف نگه داريد.
18- شستن سر و صورت با شامپو بچه بعد از هفته اول پس از عمل جراحي و با صلاح پزشك بلامانع است. در صورت شستشوي سر كاملاً دقت كنيد كه آب و شامپو وارد چشم نشود (حداقل 8 هفته). در موقع استحمام از مالش چشمها جداً بپرهيزيد.
19- از فعاليتهاي جنسي تا سه هفته پس از عمل پرهيز كنيد.
20- به علت نداشتن بينائي كافي رانندگي ممنوع است.
21- در اين دوره از ماليدن و خاراندن چشم جداً خودداري كنيد.
22- اگر شغل شما كار اداري نشستني است پس از دو هفته ميتوانيد به سر كار خود برگرديد، اما در صورتي كه شغل شما به فعاليت بدني نياز دارد در صورت صلاحديد پزشكتان براي بازگشت به كار حداقل 6 هفته صبر كنيد. ممكن است ديد شما تا مدتها تار باشد.
23- از آرايش چشم خود تا 7 روز خودداري نماييد.
24- هميشه يك عينك آفتابي يا طبي بزرگ با شيشه مقاوم و ترجيحاً طلق پليكربنات استفاده كنيد تا از ضربههاي اتفاقي جلوگيري كند.
25- تنها فعاليت ورزشي مجاز پس از عمل جراحي پيادهروي سبك ميباشد. پس از يك ماه ساير ورزشها مانعي ندارد به جز ورزشهايي كه احتمال ضربه در آنها وجود دارد. مانند: جودو، كشتي و فوتبال
26- همچنينن از انجام شنا تا دو ماه خودداري كنيد. در فاصله 2 تا 6 ماه بعد از عمل جراحي، شنا كردن با عينك مخصوص مانعي ندارد.
27- توجه داشته باشيد كه عدم رعايت اين نكات ميتواند به قيمت از دست رفتن بينايي تمام شود.
28- درد بعد از عمل را ميتوان با مصرف استامينوفن كاهش داد. در صورت از بين نرفتن درد به پزشك اطلاع دهيد زيرا ممكن است به دليل افزايش فشار داخل چشم باشد.
29- معمولا روز بعد از عمل جراحي نياز به معاينه پزشك داريد و تا بهبود كامل لازم است كه چندين بار معاينه شويد.
30- به یاد داشته باشيد كه كيفيت بينائي بعد از عمل بستگي به وضعيت شبكيه و سلامت ساير قسمتهاي چشم دارد كه تدريجاً كامل ميشود.
31- از ماه سوم به بعد كه تدريجاً زخم ترميم ميشود، به صورت انتخابي بعضي از بخيهها برداشته ميشوند تا آستيگماتيسم كمتر شده و بينائي بهتر شود و اگر لازم باشد، شماره عينكي براي كارهاي دقيق تجويز خواهد شد.
32- پس از عمل پيوند بايد به طور منظم قدرت بينايي خود را با راهنمايي پزشك، در منزل اندازهگيري كنيد (با نگاه كردن به تابلو، ساعت ديواري يا ساير اشيا) و به محض كاهش ديد و يا بروز علايم ذیل فوراً به پزشك مراجعه كنيد.
33- در صورتي كه به جراح خود دسترسي نداشتيد به اورژانس چشم (فارابي، لبافينژاد، طرفه و …) مراجعه نمائيد زيرا هرچه درمان ديرتر شروع شود موفقيت كمتر خواهد بود و گاهي اگر خيلي دير شده باشد ممكن است دفع كامل پيوند ايجاد شود.
علائم هشدار
- كاهش بينائي نسبت به روزهاي قبل
- درد چشم و اطراف آن كه با مسكن تجويز شده برطرف نشود.
- افزايش قرمزي، تورم و ترشح چشمها
- شروع ناگهاني درد بالاي كاسه چشم «ناحيه ابروها» و سردرد مداوم
- مشاهده هاله رنگي اطراف چراغها
- احساس ترس و ناراحتي از نور (فوتوفوبي)
احساس جسم خارجي در چشم كه ممكن است به علت شل شدن يا باز شدن بخيه باشد و در صورت عدم برداشت بخيه احتمال رد پيوند افزايش مييابد.