تاری دید ناگهانی (Sudden Blurred Vision) یکی از شکایات شایع در پزشکی است که می‌تواند از یک علت ساده مانند خشکی چشم یا آستیگماتیسم تا شرایط بسیار خطرناک مانند سکته چشم، جداشدگی شبکیه یا افزایش فشار داخل جمجمه ناشی شود. اهمیت این موضوع در آن است که تاری دید ناگهانی در بسیاری از موارد علامتی از یک آسیب فوری و برگشت‌پذیر است، اما تنها در صورتی که سریع تشخیص داده و درمان شود.

سیستم بینایی از ساختارهای پیچیده‌ای مانند قرنیه، عدسی، زجاجیه، شبکیه، عصب بینایی و مسیرهای بینایی مغز تشکیل شده است. بروز مشکل در هر مرحله از این مسیر می‌تواند منجر به تاری دید شود. این تاری ممکن است یک‌طرفه یا دوطرفه، گذرا یا دائمی، با درد یا بدون درد، همراه با علائم عصبی، چشمی یا سیستمیک باشد. هر کدام از این ویژگی‌ها پزشک را به سمت یک تشخیص مهم راهنمایی می‌کند.

علت‌های رایج و غیرخطرناک تاری دید ناگهانی

  1. خشکی چشم شدید

خشکی چشم اغلب موجب تاری دید متناوب می‌شود، به‌ویژه هنگام کار طولانی با موبایل و کامپیوتر، خشکی محیط، پس از بیدارشدن و استفاده از لنزهای تماسی. در این حالت تاری با پلک زدن یا استفاده از اشک مصنوعی بهتر می‌شود.

  1. آستیگماتیسم یا تغییر شماره چشم

گاهی تاری نسبی ناگهانی در نتیجه عدم تطابق چشم با تغییر شماره رخ می‌دهد. این حالت خطرناک نیست اما نیازمند معاینه اپتومتریست است.

  1. عفونت‌های سطحی چشم (مانند کنژنکتیویت)

عفونت‌ ویروسی یا باکتریایی می‌تواند سبب تاری دید، قرمزی، ترشح و احساس جسم خارجی شود و معمولاً برگشت‌پذیر است.

علت‌های رایج و غیرخطرناک تاری دید ناگهانی

علت‌های نیمه‌خطرناک تاری دید ناگهانی

  1. میگرن چشمی (Ocular Migraine)

تاری دید ناگهانی یا حتی نابینایی موقت می‌تواند پیش‌درآمد میگرن باشد. مشخصه آن مشاهده لکه‌های نورانی، زیگ‌زاگ، فلاش‌های نور و تاری گذرای ۱۰ تا ۳۰ دقیقه می‌باشد و البته آسیب دائمی بجا نمی گذارد.

  1. افزایش فشار داخلی چشم

در آب‌سیاه زاویه باز، تاری معمولاً تدریجی است اما در برخی شرایط می‌تواند ناگهان تشدید شود.

  1. عفونت‌های عمقی چشم (کراتیت و یووئیت)

این موارد ممکن است با درد، حساسیت به نور و اشک‌ریزش شدید همراه باشند و به درمان سریع نیاز دارند.

علل بسیار خطرناک و اورژانسی تاری دید ناگهانی

  1. جداشدگی شبکیه (Retinal Detachment)

در صورت عدم درمان طی ساعت‌های اولیه، خطر نابینایی دائمی وجود دارد. علائم آن شامل مشاهده فلاش‌های نور، مگس‌پران شدید، پرده‌مانند شدن دید و تاری ناگهانی است.

علل بسیار خطرناک و اورژانسی تاری دید ناگهانی

  1. انسداد شریان مرکزی شبکیه (CRAO)

سکته چشم نام دیگر CRAO است. علائم آن شامل کاهش ناگهانی و شدید بینایی بدون درد، دید سایه‌ای یا بسیار تار است. این وضعیت مشابه سکته مغزی بوده و درمان آن تنها در دقایق طلایی ممکن است.

  1. انسداد ورید شبکیه (CRVO/BRVO)

تاری دید ناگهانی، کاهش دید و گاهی وجود لکه‌های خونریزی در شبکیه از علائم آن است.

  1. خونریزی زجاجیه (Vitreous Hemorrhage)

علت‌ آن دیابت کنترل‌نشده، ضربه، پارگی شبکیه و بیماری‌های عروقی است. در این حالت بیمار معمولاً مگس‌پران و پرده‌ای جلوی چشم احساس می‌کند.

  1. نوریت اپتیک (Optic Neuritis)

اغلب در بیماران جوان و به‌خصوص خانم‌ها دیده می‌شود. علائم آن شامل تاری نسبتا ناگهانی، درد هنگام حرکت چشم و کاهش حساسیت به رنگ‌ها است. این وضعیت ممکن است با ام‌اس مرتبط باشد.

  1. گلوکوم زاویه بسته (Acute Angle-Closure Glaucoma)

یکی از اورژانس‌های چشم‌پزشکی است که با علائم سردرد شدید، درد چشم، تهوع و استفراغ، دید هاله‌های رنگی و افزایش شدید فشار چشم است. در صورت عدم درمان سریع ممکن است به نابینایی دائمی منجر شود.

گلوکوم زاویه بسته

  1. سکته مغزی (Stroke)

اگر تاری دید ناگهانی همراه با ضعف دست یا پا، اختلال تکلم، عدم تعادل و بی‌حسی صورت باشد باید فوراً به اورژانس مراجعه شود.

چه زمانی تاری دید ناگهانی اورژانسی است؟

اگر یکی از علائم زیر وجود داشت، مراجعه فوری ضروری است:

  • تاری دید ناگهانی در یک چشم
  • دید تار همراه با درد شدید
  • دید تار به‌همراه فلاش نور یا مگس‌پران جدید
  • دید تار همراه با سردرد و تهوع
  • تاری دید همراه با علائم عصبی (ضعف، گیجی، اختلال گفتار)
  • نابینایی گذرا حتی در حد چند ثانیه (ممکن است نشانه TIA یا پیش درامد سکته مغزی باشد)
  • تاری دید پس از ضربه به چشم
  • دید مه‌آلود با هاله‌های رنگی

روش‌های تشخیصی

روش‌های تشخیصی

برای یافتن علت تار دید، پزشک از ترکیبی از موارد زیر استفاده می‌کند:

  • معاینه کامل چشم (Slit Lamp exam)
  • اندازه‌گیری فشار چشم (Tonometry)
  • معاینه شبکیه با اتساع مردمک
  • OCT شبکیه و عصب بینایی
  • آنژیوگرافی فلورسئین
  • سونوگرافی چشم در صورت وجود خونریزی زجاجیه
  • MRI در موارد نوریت اپتیک یا شک به ضایعه مغزی
  • آزمایشات خونی (ESR, CRP) در شک به واسکولیت‌ها و آرتریت تمپورال

نتیجه‌گیری

تاری دید ناگهانی از یک مشکل ساده تا یک اورژانس تهدیدکننده بینایی می‌تواند ناشی شود. زمان تشخیص و درمان نقش حیاتی دارد. اگر تاری دید همراه با درد، فلاش نور، مگس‌پران جدید، علائم عصبی یا کاهش سریع قدرت بینایی باشد، اقدام فوری ضروری است. با توجه به اینکه بسیاری از بیماری‌های چشمی در مراحل اولیه بدون درد و بدون علامت هستند، مراجعه منظم به چشم‌پزشک و کنترل بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت، فشار خون و بیماری‌های خودایمنی اهمیت بالایی دارد.