آب سیاه (گلوکوم) چیست؟
به گروهی از بیماری‌های چشمی گفته میشود که در آن عصب بینایی دچار آسیب میشود. میزان دیدی که در اثر آب سیاه از بین می‌رود غیرقابل برگشت است. ولی با تشخیص زودرس، پیگیری دقیق و استفاده منظم از داروهای تجویز شده می‌توان از آسیب بیش‌تر جلوگیری کرد. عصب بینایی معمولاً به دلیل افزایش فشار چشم آسیب می‌بیند. در اثر فشار تعدادی از رشته‌های عصبی از بین می‌رود و در نتیجه کاهش بینایی اتفاق می‌افتد. اولین مناطق درگیر مناطق محیطی بینایی می‌باشند.
هدف در درمان آب سیاه پایین آوردن فشار داخل چشم به کمک روش‌های مختلف مانند دارو درمانی؛ لیزر درمانی؛ جراحی؛ و یا ترکیبی از این روش‌ها می‌باشد که بسته به نوع و شدت بیماری توسط پزشک معالج انتخاب می‌گردد. باید بدانیم که درمان آب سیاه هیچ‌گاه افت دید و آسیب قبلی را نمی‌تواند جبران کند و در بهترین شرایط فقط می‌تواند از آسیب بیش‌تر پیشگیری نماید. هدف از درمان آب سیاه هم متوقف کردن کامل تخریب عصب بینایی است.
ویدئو: عمل جراحی آب سیاه چگونه انجام میشود؟
-
درمان‌هاي ليزري براي پايين آوردن فشار داخل چشم
– ايريدوتومي لیزری (Peripheral Iridotomy): روش جراحي است که به صورت سرپائی انجاممي‌شود. در اين روش منفذ كوچكي در عنبيه ايجاد مي‌شود و باعث عبور آسان‌تر مايع زلاليه به زاويه چشم مي‌شود. اين روش در بيماراني كه دچار تنگي زاويه و يا گلوكوم زاويه بسته مي‌باشند كاربرد دارد.
– ترابكولوپلاستي ليزري انتخابي (SLT: Selective Laser Trabeculoplasty): اين روش براي درمان گلوكوم زاويه باز مورد استفاده قرار مي‌گيرد. در اين روش از طول موجي استفاده مي‌شود كه فقط بر روي سلول‌هاي حاوي ملانين شبكه ترابكولار اثر مي‌كند. پاسخ اوليه بيولوژيك به اين طول موج به ترتيبي است كه باعث آزاد شدن سيتوكين‌ها (يك نوع از واسطه‌هاي شيميائي) شده و آنها نيز باعث فعال شدن و تجمع ماكروفاژها (نوعي سلول) شده و تغييراتي ايجاد مي‌كنند كه در نهايت باعث پايين آمدن فشار چشم مي‌شود. از آنجائي كه طول موج به‌كار رفته در اين تكنيك صدمه‌اي به ساير بافتها وارد نمي‌كند چندين بار در طول زندگي قابل تكرار است.
– سيكلوفتوكوآگولاسيون اندوسكوپيك (ECP:Endoscopic Cyclophotocoagulation): در اين روش كه در اتاق عمل انجام مي‌شود اجسام مژگاني كه باعث ترشح مايع زلاليه ميشوند مورد درمان قرار مي‌گيرند. اين فرآيند باعث كاهش ترشح مايع زلاليه و در نهايت كاهش فشار چشم مي‌شود. اين روش معمول توام با عمل آب مرواريد انجام مي‌شود.
-
درمان‌هاي جراحي براي پايين آوردن فشار داخل چشم
– جراحی توأم كاتاراكت و گلوكوم
– جراحي گلوكوم به روش‌هاي Non Penetrating مانند deep sclerectomy يا اسكلركتومي عميق و ويسكوكانالوستومي: هر دوي اين روش‌ها نسبت به جراحي‌هاي فيلتراسيون كمتر تهاجمي بوده و در آنها اتاق قدامي دست‌نخورده باقي مي‌ماند. در اين دو روش جراحي، يك لايه يا flap عميق در قسمت خارجي سفيدي چشم ايجاد میشود و يك لايه در بين قسمت‌های سطحي و عمقي سفيدي چشم ايجاد میشود كه در اسكلركتومي عميق اين لايه مانند يك مخزن براي مايع زجاجيه عمل مي‌كند. در ويسكوكانالوستومي جراح يك ماده ژل مانند در داخل كانال شلم تزريق مي‌كند تا باعث گشاد شدن آن شود.
– ترابكولوتومي: اين روش تا حدي مشابه ترابكولكتومي است و در آن يك قسمت از بافت زاويه تخليه برداشته مي‌شود كه باعث باز شدن منفذي براي خروج بيشتر مايع مي‌شود. اين روش معمولاً براي درمان گلوكوم مادرزادي زماني به كار مي‌رود كه قرنیه (قسمت شفاف روي عنبيه) كدر شده باشد. براي درمان كودكان معمولاً از اين روش يا روش گونيوتومي استفاده مي‌شود زيرا اين دو روش كمتر تهاجمي هستند.
– گونيوتومي: روش جراحي است كه پزشك از عدسي خاصي به نام goniolens براي ديدن زاويه چشم استفاده مي‌كند. روشي است كه براي درمان گلوكوم مادرزادي در صورتي كه قرنيه كدر نباشد استفاده میشود. در اين روش يك منفذ در شبكه ترابكولار ( مجموعه‌اي از مجاري ظريفي كه در زاويه تخليه چشم قرار دارند) ايجاد مي‌شود كه باعث بهبود تخليه مايع زلاليه مي‌گردد.
– گذاشتن شانت‌هاي چشمي مانند Ahmed Valve و Molteno: شانت‌هاي زلاليه لوله‌ها يا دريچه‌هاي پلاستيكي كوچكي هستند كه از يك طرف به يك مخزن كه يك صفحه گرد يا بيضي شكل هستند وصل ميشوند. شانت، به عنوان يك سيستم تخليه مصنوعي عمل كرده و از طريق يك برش كوچك در چشم گذاشته مي‌شود. شانت باعث هدايت مايع زلاليه به يك ناحيه در زير ملتحمه (لايه ظريفي كه قسمت داخلي پلك‌ها و سفيدي چشم را مي‌پوشاند) مي‌شود. مايع زلاليه در نهايت از طريق عروق خوني جذب مي‌شود.
دیدگاه خود را بنویسید