بلفاریت – دکتر محمدحسین افتخاری – جراح و متخصص بیماری‌های چشم
بلفاریت در واقع التهاب پلک‌ها و شایع‌ترین علت قرمزی پلک می‌باشد.
پلک حدود 2 میلیمتر ضخامت دارد و بین قسمت بیرونی و درونی آن غدد میبومین وجود دارد. غدد میبومین 40 عدد در پلک فوقانی و 20 عدد در پلک تحتانی قرار دارد. این غدد ترشح چربی را به عهده دارند که سبب تثبیت اشک می‌شوند و از تبخیر اشک و خشکی چشم جلوگیری می‌کنند. چربی اضافه در لبه‌ی پلک سبب افزایش استعداد به آلودگی و منجر به عفونت پلک می‌شود.
این بیماری می‌تواند با “درماتیت سبوره” و “آکنه روزاسه” که دو بیماری پوستی هستند، همراه باشد.
عوامل ایجاد کننده‌ی بلفاریت:
- چربی
- میکروب
انواع بلفاریت:
- بلفاریت سبوره‌ای یا ناشی از چربی
- بلفاریت میکروبی
- ترکیبی
- بلفاریت قدامی: توصیف می‌شود با التهاب لبه پلک در قسمت قدامی گری لاین با مرکزیت مژه‌ها
- بلفاریت خلفی: همان عدم کارایی صحیح غدد میبومین است (ام.جی.دی MGD)
MGD چیست؟
- عدم کارامدی صحیح غدد میبومین
- یکی از علل مساعد کننده بلفاریت
نکته: باید توجه داشت که MGD یکی از بیماری‌هایی است که در بیشتر موارد تشخیص داده نشده و به آن اهمیت داده نمی‌شود و لذا درمان برای آن نیز صورت نمی‌گیرد.
علایم کلینیکی MGD:
- تغییر شکل پلک
- بسته شدن دهانه غدد میبوبین
- تجمع مواد چربی ترشح شده در اطراف مژه‌ها
- انسداد مجرا
- خروج ترکیبی از سلول‌های دبری کراتینه و چربی میبوبین. این علامت پاتوگنومیک MGD است
- اگر پلک را برگردانید با ترانس ایلومیناسیون می‌توان غدد میبوبین را دید
- تغییر در ترشح غدد میبوبین: کمی و کیفی
- کیفیت مواد ترشحی از مایع شفاف تا کدر و حتی چسبنده متغیر است
- مواد ترشحی می‌تواند اپاک دنس و شبیه خمیردندان باشد.
تغییرات دیگر در MGD:
- ترک خوردگی لبه پلک
- گود شدگی
- تلانژکتازی
- افزایش واسکولاریتی مارژین خلفی پلک
- تغییرات کیستیک در غدد
- احتمال تشکیل شالازیون
درمان:
- بهداشت پلک
- کمپرس گرم
- ماساژ پلک
- آنتی بیوتیک
- استروئید
- NSAIDs
- لوبریکانت‌های مصنوعی بدون مواد نگهدارنده
- مکمل‌های غذایی
بهداشت پلک:
- سواپ هایپو الرژیک
- شامپو بچه رقیق شده
- کمپرس گرم ملایم + ماساژ از بالا به پایین و از پایین به بالا همراه با کشش کانتوس خارجی
- در مواردی که پلک سفت شده باشد با انگشت شست و نشانه پلک را گرفته و به آرامی فشار دهید
کمپرس گرم:
- استفاده از حوله مرطوب گرم و یا وسایلی که هوا را گرم و مرطوب می‌کند
- کمپرس حوله گرم 40 درجه برای 5 دقیقه
- کمپرس حوله گرم 42 درجه برای 4 دقیقه که تا 80 درصد اثربخشی دارد
لازم بذکر است کمپرس 24 درجه اثری ندارد
کمپرس به‌طور گذرا تاثیر روی بینایی دارد
لامپ مادون قرمز 250 وات از فاصله 50 سانتیمتری موثر است
ماساژ پلک:
باعث می‌شود چربی‌ها به سمت جلو حرکت کنند و در دمای 32-35 درجه به حالت خمیری در می‌آیند
آنتی بیوتیک:
1- پماد
- اریترومایسین
- فلوروکینولون
- مترونیدازول 1درصد
2- خوراکی
- آزیترومایسین برای 4 هفته
موثر در انسداد غدد میبومین / قرمزی حاشیه پلک / قرمزی ملتحمه و ترشحات چشم
- تتراسیکلین (شایع‌ترین تجویز دارویی)
250 میلی‌گرم 4-1 بار در روز
- داکسی‌سیکلین / ماینوسیکلین
50-100 میلی‌گرم 2-1 بار در روز
عوارض تتراسیکلین و مشتقات آن: اسهال / تهوع / سردرد / حساسیت به نور / مستعد به عفونت کاندیدایی
استروئید:
- جهت التهاب‌های حاد
- در شالازیون (تزریق داخل ضایعه)
- پماد آن در کراتیت مارژینال هایپرسنسیویتی
- عوارض: کاتاراکت / افزایش فشار داخل چشم
سایر:
1- سیکلوسپورین / تاکرولیموس
که در خشکی چشم التهابی موثر است
2- NSAIDs
بهتر است طولانی مدت استفاده نشود تا اپی تلیوپاتی قرنیه ندهد
3- اسیدهای چرب ضروری
امگا 3 به‌واسطه تولید متابولیسم پروستاگلاندین‌ها خاصیت ضدالتهابی دارد و نیز مصرف خوراکی آن در سندرم خشکی چشم موثر است
4- هورمون‌های جنسی
- عدم فعالیت صحیح رسپتور آندروژن مرتبط با ابنرمالیتی در فعالیت غدد میبومین می‌باشد
- استفاده از داروهای ضد آندروژن سیستمیک مرتبط با MGD است
- درمان خشکی چشم با قطره حاوی آندروژن در یک مرد 54 ساله باعث شد تا چربی بیشتر در فیلم اشکی باقی بماند
دیدگاه خود را بنویسید